تخمین تابع تقاضای گاز طبیعی در بخش صنعت کشور

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 استادیار اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

برنامه ریزی در جهت بهینه کردن مصرف گاز طبیعی در کشور نیازمند آینده نگری و پیش بینی بلند مدت تقاضای گاز طبیعی است. گاز طبیعی به عنوان یکی از حامل های انرژی در ایران، دارای جایگاه منحصر به فردی است. ایران با در اختیار داشتن دومین منابع غنی گاز طبیعی در جهان از یک طرف و ویژگی های مثبت زیست محیطی گاز طبیعی از طرف دیگر، گاز طبیعی را به عنوان انرژی برتر کشور مطرح کرده است. یکی از عمده ترین متقاضیان گاز طبیعی بخش صنعت است. بخش صنعت به عنوان مولدترین بخش اقتصادی یک کشور دارای جایگاه ویژه ای است وبی شک بدون توسعه بخش صنعت و پویا کردن آن، توسعه و رشد اقتصادی محقق نمی شود. بنابراین در این مطالعه سعی بر آن است که تقاضای گاز طبیعی در بخش صنعت مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، ضمن تحلیل نظری موضوع، عوامل مؤثر بر تقاضای گاز طبیعی در بخش صنعت  مورد بررسی قرار می گیرد و سپس به تجزیه و تحلیل آثار بلند مدت و کوتاه مدت از طریق تحلیل های سری زمانی با استفاده از الگوی پویای خود توضیح دهنده با وقفه های توزیعی و الگوی تصحیح خطا پرداخته می شود. نتایج نشان می دهد قیمت واقعی گاز طبیعی و برق در بخش صنعت بر مصرف گاز طبیعی در این بخش تأثیر ندارد. همچنین با توجه به کشش متقاطع تقاضای گاز طبیعی نسبت به قیمت واقعی فرآورده های نفتی، این نتیجه حاصل می شود که گاز طبیعی و فرآورده های نفتی دو کالای مکمل هستند و از دیگر عوامل تأثیر گذار بر تقاضای گاز طبیعی در بخش صنعت، ارزش افزوده بخش صنعت می باشد.

کلیدواژه‌ها


دفتر برنامه ریزی انرژی (1384)، ترازنامه انرژی سال 1383، انتشارات وزارت نیرو، معاونت امورانرژی، تهران.
ساطعی ، مهسا (1384)، تخمین تابع تقاضای برق در بخش صنعت کشور، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم اقتصادی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان.
شرکت ملی گاز ایران (1382)،  اهداف و برنامه های صادرات گاز طبیعی ، همایش انرژی، امنیت و چالش های جدید .
شکیبایی، علیرضا (1381)، اقتصاد انرژی، انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان، چاپ اول، کرمان.
  فرگوسن , چارلز (1376 )، نظریه اقتصاد خرد ، ترجمه محمود روزبهان ، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ پنجم، تهران.

قشقایی, مژگان (1381)،  بررسی تابع تقاضای انرژی در بخش های مختلف ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، رشته علوم اقتصادی ، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

مزرعتی ، محمد (1373)، بررسی تقاضای عمده ترین حامل های انرژی در ایران, پایان نامه کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشگاه تهران.
نوفرستی ، محمد (1378)، ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی ، انتشارات موسسه خدماتی رسا، چاپ اول ، تهران.
 
Bandaranaike, R .D. Munasinghe, M. (1983). The demand for electricity services and the quality of supply. Energy Journal, Vol 4, No 2, PP: 49-71.
Engested, T., J. Bentzen. (1993). Short- and long-run elasticities for energy demand, a co integration approach. Energy Economies; January, 9-16.
Engested, T., J. Bentsen. (2001). A revival of the autoregressive distributed lag model in estimating energy demand relationships.  Energy, Volume 26, Issue 1, January 2001, Pages 45-55.
Green, H .W. (1997).  Econometrics analysis. Third edition, Prentice Hall Inc.
Johnston, J. (1997). Econometrics Methods. Fourth edition, University of California.
Pesaran, M. H., Pesaran, B. (1997) .Working with Microfit.4.0: Interactive Econometric Analysis. Oxford University Press.
Pesaran, M. H. Y, Shin. (1997). an Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach for Co integration Analysis. DAE Working Paper No 9514, Department of Applied Energy. University of Cambridge.
Pesaran, M. H., Smith. R., Akayama. T. (1998). Energy demand in Asia economies. , Oxford University Press, Oxford.
-Soheili , Q . (2003). Analysis on the environmental effects on energy pricing policy im Iran. Environmental Information Archives, vol 1, 19-23.
Vita, G. De, Endresen.K, Hunt, L .C. (2005). An empirical analysis of energy demand in Namibia.” Energy Policy, In Press, Corrected Proof, Available online 29 August 2005.
Urge, G. (1999). An application of dynamic specification of factor demand equations to interfuel substitution in US industrial energy demand. Economic Modeling, Vol 16, PP: 503 – 515.