بررسی قدرت توضیح دهندگی و قدرت پیش‌بینی اطلاعات حسابداری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

نویسندگان

1 استادیار حسابداری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

2 کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

در این مقاله تأثیر متغیرهای حسابداری سود، سود ‌تقسیمی و ارزش دفتری بر قیمت ‌سهام و قدرت پیش‌بینی قیمت سهام با استفاده از این متغیرها مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این مطالعه این است که نشان دهد توان توضیح‌ دهندگی و قدرت پیش‌بینی کدام یک از متغیرهای سود تقسیمی، ارزش ‌دفتری و سود بیشتر است. از این رو تعداد 159 شرکت از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1385-1381 مورد بررسی قرار گرفتند. برای آزمون فرضیه‌های تحقیق از رگرسیون مقطعی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که سود هر سهم در تمامی سال‌های مورد بررسی، بیشترین و ارزش دفتری هر سهم، کمترین محتوای اطلاعاتی را دارد. در مدل ترکیبی سود و ارزش ‌دفتری، «سود» و در مدل ترکیبی سود ‌تقسیمی و ارزش ‌دفتری،  «سود‌تقسیمی» نسبت به ارزش‌دفتری، عامل عمده در قدرت توضیح‌ دهندگی مدل است. قدرت توضیح دهندگی مدل ترکیبی سود و ارزش ‌دفتری در تمامی سال‌های مورد بررسی بجز سال 1384 از مدل ترکیبی سود ‌تقسیمی و ارزش ‌دفتری، بیشتر است. زمانی که هر سه متغیر را وارد مدل می‌کنیم، قدرت توضیح دهندگی مدل در تمامی سال‌های مورد بررسی به بیشترین مقدار خود می‌رسد. سود هر سهم در تمامی سال‌های مورد بررسی، بیشترین و ارزش دفتری هر سهم، کمترین قدرت پیش‌بینی قیمت سهام را دارد.

کلیدواژه‌ها


- پورحیدری، امید. غلامرضا امیری ‌سلیمانی و محسن صفاجو (1384). «بررسی میزان ارتباط سود و ارزش دفتری با ارزش بازار سهام شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران»، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 42 ، ص 19-3.
- جهانخانی، علی و مرتضی اسدی (1374). «بررسی تغییرات قیمت سهام بعد از تقسیم سود»، تحقیقات مالی، 7 و 8، ص 119-105.
- سجادی، حسین (1377). «عوامل مرتبط با سود غیر منتظره و رابطه آن با قیمت سهام»، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 24 و 25، ص 60-34.
- نوروش، ایرج و علی سعیدی (1384). «بررسی برتری سود جامع نسبت به سود خالص برای ارزیابی عملکرد شرکت»، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 39، ص 121-97.
 - Anandarajan, Asokan., Iftekhar. Hasan, Ihsan. Isik, and Cornelia. McCarthy, (2006). “The Role of Earnings and Book Values in Pricing Stocks: Evidence from Turkey.” Advances in International Accounting, Vol. 19, pp. 59-89.
- Barth, Mary., William. Beaver and Wayne. Landsman, (1998). "Relative valuation roles of equitybook value and net income as a function of financial health." Journal of Accounting and Economics, pp. 1-34.
- Bernard, Victor. (1995). "The Feltham-Ohlson Framework: Implications for Empiricists." Contemporary Accounting Research (Spring), pp. 733-747.
- Cheng, C.S. Agnesz., Kenneth. R. Ferris, Su-Jane. Hsieh, and Yuli. Su, (2005). “The Value Relevance of Earnings and Book Value Under Pooling and Purchase Accounting.” Advances in Accounting, Vol. 21, pp. 25-59.
- Collins, Daniel., Edward. Maydew and Ira. Weiss, (1997). "Changes in the value-relevance of earnings and book values over the past forty years. " Journal of Accounting and Economics, 24, pp. 39-67
- Damodaran, A. (1996). Investment Valuation: Tools and Techniques for Determining the Value of any Asset. John Wiley & Sons.
- Edwards, E.O. and P.W. Bell (1961). The Theory and Measurement of Business Income, Berkeley, University of California Press.
- El Shamy, A. Mostafa. And Metwally. A. Keyed, (2005).” The Value Relevance of Earnings and Book values in Equity Valuation: An Enternational Perspective- The Case of Kuwait.” IJCM, Vol. 14(1), pp. 68-79.
- Feltham, Gerald. and James. Ohlson, (1995). "Valuation and Clean Surplus Accounting for Operating and Financial Activities." Contemporary Accounting Research, (Spring), pp. 689-731.
- Frankel, R. and C.M.C. Lee (1998), “Accounting Valuation, Market Expectation, and Cross-Sectional Stock Returns.” Journal of Accounting & Economics, Vol. 25, pp. 283-319.
- Gordon, M.J. (1962), The Investment, Financing and Valuation of the Corporation, Irwin.
- Graham, R.C. and R.D. King (2000). “Accounting Practices and the Market Valuation of Accounting Numbers: Evidence from Indonesia, Korea, Malaysia, the Philippines, Taiwan and Thailand.” The International Journal of Accounting, Vol. 35, No. 4, pp. 445-470.
- Hand, J.R.M., and W.R. Landsman (1998). “Testing the Ohlson Model: v or not v, that is the Question”, Working Paper, University of North Carolina - Chapel Hill.
- Hand, John and Wayne Landsman, (1999). "The Pricing of Dividends in Equity Valuation", working paper, University of North Carolina.
- King, R.D. and J. Langli (1998). “Accounting Diversity and Firm Valuation.” The International Journal of Accounting, Vol. 33, No. 5, pp. 529-567.
- Lev, B. (1989). “On the Usefulness of Earnings and Earnings Research: Lessons and Directions from Two Decades of Empirical Research.” Journal of Accounting Research, Vol. 27, Supplement, pp. 153-192.
- Lev, B. and J.A. Ohlson (1982). “Market-Based Empirical Research in Accounting: A Review, Interpretation, and Extension.” Journal of Accounting Research, Vol. 20, Supplement, pp. 249-322.
- Miller, M., and F. Modigliani. (1961). "Dividend policy, growth and the valuation of Shares". Journal of Business, 34 (October), pp. 411-33.
- Modigliani, Franco. and Merton. Miller, (1959). "The Cost of Capital, Corporation Finance, and the Theory of Investment: Reply." American Economic Review, (September) pp. 655-669.
- Ohlson, J.A. (2001). “Earnings, Book Values, and Dividends in Equity Valuation: An Empirical Perspective.” Contemporary Accounting Research, Vol. 18, No.1, Spring, pp. 107 -120.
- Ohlson, James. (1995). "Earnings, Book Values, and Dividends in Security Valuation." Contemporary Accounting Research, Vol. 11, pp. 661-687.
- Ou, A. Jane and James. F. Sepe, (2002). “Analysts Earnings Forecasts and the Roles of Earnings and Book Value in Equity Valuation.” Journal of Business Finance & Accounting, 29(3) & (4),April/May, pp. 287-316. 
- Peasnell, K.V. (1982). “Some Formal Connections between Economic Values and Yields and Accounting Numbers.” Journal of Business Finance and Accounting, Vol. 9, No.3, pp. 361-381.
- Penman, S.H. (1992). “Return to Fundamentals.” Journal of Accounting, Auditing and Finance, Spring, pp. 465-483.
- Pirie, S. and M. Smith (2003). “Accounting Earnings, Book Values and Share Prices in Malaysia.” Asian Review of Accounting, Vol. 11, No.2, pp. 31-52.
- Pirie, S. and M. Smith, (2008). “Stock Prices and Accounting Information: A Review of the State of Play.” Journal of Accounting – Business & Management, vol. 15, no. 2 pp.22-35.
- Preinreich, G. (1938). “Annual Survey of Economic Theory: The Theory of Depreciation.” Econometrica, Vol. 6, pp. 219-241.
- Rees, W.P. (1997). “The Impact of Dividends, Debt and Investment on Valuation Models.” Journal of Business Finance and Accounting, Vol.24, No. 7-8, pp.1111-1140.
- Solomons, D., (1965). Divisional Performance: Measurement and Control, Financial Executives Institute Research Foundation.
- Stark, A. (1997). “Linear Information Dynamics, Dividend Irrelevance, Corporate Valuation and the Clean Surplus Relationship.” Accounting and Business Research, Summer, pp. 219-228.
- Walker, M. (1997). “Clean Surplus Accounting Models and Market-based AccountingResearch: A Review.” Accounting and Business Research, Vol. 27, No. 4, pp. 341-355.
- Williams, J.B. (1938). The Theory of Investment Value, Harvard University Press.