بررسی رابطه توانمندسازی کارکنان و اثربخشی سازمانی در ادارات و سازمان‌های دولتی شهرستان رفسنجان

نویسندگان

1 استادیار مدیریت، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

2 کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان، رفسنجان، ایران.

چکیده

هدف این تحقیق بررسی رابطه توانمند سازی کارکنان و اثربخشی سازمانی در ادارات و سازمان‌های دولتی شهرستان رفسنجان است. برای این منظور توانمندسازی کارکنان با ابعادی همچون احساس شایستگی، احساس اعتماد، احساس مؤثر بودن، احساس خودمختاری و احساس معنی­دار بودن شغل سنجیده می­شود. اثربخشی سازمانی از روش مبتنی بر فرایند درونی سازمان و توسط عواملی همچون فرهنگ سازمانی، جو سازمانی، روابط انسانی، روش تصمیم­گیری و پاداش­های سازمانی سنجیده می­شود. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی جامعه آماری شامل کارمندان ادارات و سازمان­های دولتی شهرستان رفسنجان است. نمونه مربوط با روش  نمونه­گیری طبقه­ای متناسب با حجم و پس از مشخص شدن تعداد نمونه هر سازمان بصورت تصادفی انتخاب، و سپس دو پرسشنامه پس از تعیین روایی و اعتبار به منظور سنجش توانمندسازی کارکنان و اثربخشی سازمانی بین آزمودنی­ها (325 نفر) توزیع و جمع­آوری شد. اطلاعات جمع­آوری شده از نمونه آماری با نرم­افزارSPSS  و با استفاده از آمار توصیفی شامل میانگین، میانه، جدول‌های فراوانی و نمودارهای مختلف و هم‌چنین آزمودنی­های آمار استنباطی شامل آزمون کندال و اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل داده­های جمع‌آوری شده، وجود رابطه بین توانمندسازی کارکنان و اثر بخشی سازمانی در ادارات و سازمان­های دولتی شهرستان رفسنجان را تأیید کرد هم‌چنین بین احساس شایستگی، احساس اعتماد، احساس مؤثر بودن، احساس خودمختاری و احساس معنی­دار بودن شغل کارکنان و اثربخشی سازمانی در ادارات و سازمان­های دولتی شهرستان رفسنجان رابطه وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


- آشوری، داریوش، دانشنامه سیاسی، انتشارات مروارید، چ ششم، 1380.
- آقایار، سیروس، تواناسازی کارکنان توانمندسازی سازمان، انتشارات سپاهان،  1386.
- ابطحی، سید حسین و عابسی، سعید، توانمند سازی کارکنان، تهران، انتشارات مؤسسه  تحقیقات و آموزشی مدیریت، 1386.
- الوانی، سید مهدی، مدیریت عمومی، انتشارات نشرنی، نوزدهم، 1383.
- امیرکبیری، علیرضا، رویکردهای سازمان و مدیریت و رفتار سازمانی، انتشارات نگاه دانش، 1385.
- اورعی یزدانی، حمید، نگرش بر توانمند سازی، انتشارات سمت،  1381.
- ایران نژاد پاریزی، مهدی و ساسان گهر، پرویز ، سازمان و مدیریت از تئوری تا عمل، تهران، انتشارات موسسه عالی بانکداری ایران، چ هفتم،1382.
- بست، جان، ترجمه پاشا شریفی، حسن و طالقانی، نرگس، روش های تحقیق در علوم تربیتی در رفتاری، انتشارات رشد، چ نهم، 1381.
- جاسبی، عبدالله،اصول و مبانی مدیریت، تهران، انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، چ چهاردهم،1382.
- جهانیان، رمضانی ، بررسی رابطه توانمند سازی مدیران آموزشی به منظور ارائه چارچوبی مناسب برای مدیران مدارس ابتدائی و راهنمایی کشور، رساله دکتری، رشته مدیریت آموزشی، 1386. 
- خاکی، غلامرضا، روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی، انتشارات بازتاب، 1384.
- دفت، ریچارد ال، ترجمه پارسائیان، علی و اعرابی، سید محمد، تئوری و طراحی سازمان جلد اول، انتشارات دفتر پژوهش های فرهنگی، چ سوم، 1380.
- رضائیان، علی، اصول مدیریت، انتشارات سمت ، چ شانزدهم، 1383.
- ریچارداچ، هال، ترجمه پارسائیان، علی و اعرابی، سید محمد، سازمان( ساختار، فرآیند و ره آوردها)، انتشارات پژوهشهای فرهنگی، چ سوم، 1383.
- سلمانی، داوود ،کیفیت زندگی کاری و بهبود رفتار سازمانی،انتشارات دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، 1384.
- سید جوادین، سید رضا، مبانی سازمان و مدیریت، انتشارات نگاه دانش، 1382.
- سید جوادین، سید رضا، نظریه های مدیریت و سازمان، انتشارات نگاه دانش،  1386.
- عبدالهی، بیژن و نوه ابراهیم، عبدالرحیم ،توانمند سازی کارکنان:کلید طلایی مدیریت منابع انسانی، تهران، انتشارات نشر ویرایش،  1385.
- فروزنده دهکردی، لطف الله، مدیریت استراتژیک، انتشارات دانشگاه پیام نور، چ سوم، 1385،
- فرهنگی، علی اکبر و اسکندری، مجتبی، معرفی توانمند سازی در مدیریت و الگوهای آن، فصلنامه مطالعات مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی، شماره 39و40،1382.
- کونتز، هارولد و اودانل، سیدیل و ویریچ، هنیز، ترجمه چمران، محمد هادی، اصول مدیریت، انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف ، چ چهارم، 1384.
- نادری، عزت الله و سیف نراقی، مریم، روشهای تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی، انتشارات بدر، چ بیست و دوم،1381.
- نجف بیگی، رضا، سازمان و مدیریت، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی،  1380.
Andrews, P.H and Herschel R.T and Baird, Organizational Communication : Empowerment in a Technological Society. A.I.T.B.S Publishers and Distributors (INDPA), 1997.
Blanchard, K., Zigarmi, P, and Zigarmi D, Leadership and the One Minute Manager. Increasing Effectiveness through Situational Leadership. New york William Morrow, 1985.
Block, P, The Empowered Manager: Postitive Political Skills at work. San Francisco : Jossy – Bass, 1987.
Bowen, D.E and Lawler, E.E : Empowering Service employees. Sloan Management Review. Summer, 1992.
Dennis , G : Here Today , Gone Tomorrow. Corrections Today, Vol. 60, Issue. 3, Jun1998.
Fullman Charlene, Land Amner: The Triad of Empowerment Leadership, Environment and professional Traits, Nursing Economic, Vol. 16. Issue. 5, Sep/oct 1998.
Mallak, L.A. and Kurstedt , H.A.JR. Understanding and Using Empowerment to change Organizational Culture. Industrial Management.,Vol. 38.No.6,pp.8-40, Nov/Dec 1996.
Quinn, Robert E and Spreitzer, Gretchen M : the Road To Empowerment : Seven Questions Every Leader Should Consider Organizational Dynamics, Autumn 1997.
Spreitzer, G.M, Psychological Empowerment in the workplace:
Dimension, Measurement and Validation. Academy of Management Journal. Vol. 3. No .1. pp. 1372- 1445,1995.
Spreitzer, Gretchen and Kiziols Mark A,A Dimensional Analysis of The Relationship Between Psychological Empowerment and Effectiveness, Satisfaction and Strain, Journal of Management. Vol. 23, Issue Passim, 1997.
Thomas Kenneth, W and Velthouse, Betty. A, Cognitive Elements of Empowerment : An Interpretive Model of Intrinsic Task Motivation Academy of Management Review. Vol, 15, No.4,1990