سیاست پولی و پویایی‌های تورم در ایران: ارائه شواهدی جدید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران.

10.22103/jdc.2019.11986.1046

چکیده

هدف: پول‌گرایان، در توضیح پویایی‌های تورم، بر نرخ رشد حجم پول، تآکید زیادی نموده‌اند. اگرچه شواهد تجربی گسترده‌ای برای اعتبار وتأئید این منطق پول‌گرایان وجود دارد. یک سری انتقاداتی در حال حاضر وجود دارد که بیانگر این است که، پول‌گرایان ممکن است در تأکید بر نقش عرضه پول در افزایش تورم، اغراق نموده باشند. از این رو هدف پژوهش حاضر این است که بررسی کند تا چه درجه‌ای تورم در ایران ناشی از پدیده‌های پولی است.
روش: در این مقاله، تأثیر عرضه پول و دیگر عوامل مؤثر بر تورم که شامل تولید، نرخ ارز و قیمت نفت بین‌المللی است مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه وتحلیل با استفاده از توابع واکنش آنی و مدل‌های اقتصاد سنجی SVAR با استفاده از داده‌های سال‌های 1397- 1368 انجام شده است.
یافته‌ها: نتایج تجربی بطور کلی بیانگر این است که عرضه پول، منبع کلیدی تورم در ایران است. با توجه به یافته‌های تحقیق، همه متغیرهای تخمین زده شده دارای نقش کلیدی بر افزایش تورم در اقتصاد هستند. در مقایسه، تولید واقعی دارای کمترین سهم بویژه در کوتاه‌مدت است؛ در حالیکه، تورم دارای حساسیت بیشتر به شوک‌های عرضه پول در کوتاه‌مدت و بلندمدت است.
نتیجه‌گیری: نتیجه کلی مطالعه حاضر این است که تورم در ایران نسبتاً یک پدیده پولی است تا نشات گرفته از عوامل واقعی.

کلیدواژه‌ها


اصفهانی، نصر؛ یاوری، کاظم. (1382). عوامل اسمی و واقعی مؤثر بر تورم در ایران- رهیافت خود رگرسیون برداری.پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال دهم، شماره 16، صص. 99-69.
توکلی، اکبر؛ کریمی، فرزاد. (1378). بررسی و تعیین عوامل تأثیرگذار بر تورم کشور(با استفاده از روش خودرگرسیون برداری). مجموعه مقالات نهمین کنفرانس سیاست‌های پولی و ارزی، مؤسسه مطالعات پولی و بانکی.
حسینی نسب، ابراهیم؛ رضا قلی‌زاده، مهدیه. (1389). بررسی ریشه‌های مالی تورم در ایران (با تأکید بر کسری بودجه). پژوهش‌های اقتصادی، سال دهم، شماره 1، صص. 70-43.
حسینی، صفدر؛ قلی‌زاده، حیدر. (1389). بررسی تورم و بیکاری در اقتصاد ایران.  پژوهش‌های اقتصادی ایران، سالچهاردهم، شماره ۴۳، صص. 54-23.
داودی، پرویز. (1376). سیاست‌های تثبیت اقتصادی و برآورد مدل پویای تورم در ایران. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال پنجم، شماره 1 (پیاپی 7)، صص. 42-5.
شاکری، عباس؛ محمدی، تیمور؛ رجبی، فاطمه (1394). اثرگذاری قدرت قیمت‌گذاری بر تورم در اقتصاد ایران. پژوهش‌های اقتصادی، 15(85)، صص. 60-37.
طیب‌نیا، علی. (1374). تبیین پولی تورم:تجربه ایران. تحقیقات اقتصادی،سال اول، شماره49، صص. 74-43.
عباسی‌نژاد، حسین؛ تشکینی، احمد. (۱۳۸۳).آیا تورم در ایران یک پدیده پولی است. تحقیقات اقتصادی، دوره 39، شماره 4، صص. 212-181.
کاکویی، نصیبه؛ نقدی، یزدان. (1393). رابطه پول و تورم در اقتصاد ایران: شواهدی بر اساس مدلP*. پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 14(2)، صص. 156-135.
کمیجانی، اکبر؛ نقدی، یزدان. (1388). بررسی ارتباط متقابل بین تولید و تورم در اقتصاد ایران (با تأکید بر تولید بخشی)، پژوهشنامه علوم اقتصادی، سال نهم، شماره 32، صص. 124-99.
محنت‌فر یوسف، دهقانی تورج.(1388). بررسی رشد نقدینگی و اثر آن بر تورم در اقتصاد ایران: یک مطالعه تجربی طی دوره ۱۳۸۵-۱۳۵۰. فصلنامه پژوهش ها وسیاست های اقتصادی، ۱۷ (۴۹)، صص. 112-93.
نظیفی، فاطمه. (1379). آیا ماهیت تورم در اقتصاد ایران پولی است؟ پژوهشنامه اقتصادی، پژوهشکده امور اقتصادی، سال اول، شماره 1، صص. 104-85.
نیلی، مسعود. (1364). بررسی آثار افزایش حجم پول بر نظام اقتصادی کشور در دو دهه اخیر. مجله برنامه و توسعه، شماره سوم، دوره اول، صص. 47-25.
یزدانی، مهدی؛ زارع قشلاقی، سمیه. (1395). ارزیابی اثر تکانه‌های نرخ ارز بر تورم در اقتصاد ایران طی دوره فصلی 1391-1379. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 5(17)، صص. 197-171.
References
Abasinejad, H., Tashkini, A. (2004). Is inflation in Iran a monetary phenomenon? Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 39(4), 181-212 [In Persian].
Abdel Haleem, Z., Khader, A. (2015). The determinants of inflation in Palestine. Excel Journal of Engineering Technology and Management Science, 1(9), 1-9.
Adam, C., Kwimbere, D., Mbowe, W., O’Connell, S. (2012). Working Paper 163-Food Prices and Inflation in Tanzania. African Development Bank.
Adu, G., Marbuah, G. (2011). Determinants of inflation in Ghana: An empirical investigation. South African Journal of Economics, 79(3), 251-269.
Akinboade, A.O., Siebrits, K.F., Niedermeier, W.E. (2004). The determination of inflation in South Africa: An econometric analysis. AERC research paper 143. African Economic Research Consortium.
Akinbobola, T.O. (2012). The dynamics of money supply, exchange rate and inflation in Nigeria. Journal of Applied Finance and Banking, 2(4), 117-131.
Almounsor, A. (2010). Inflation dynamics in Yemen: An empirical analysis (No. 10-144). International Monetary Fund.
Bahmani-Oskooee, M. (1993). Black market exchange rates versus official exchange rates in testing purchasing power parity: an examination of the Iranian rial. Applied Economics, 25(4), 465-472.
Bandara, R. (2011). The determinants of inflation in Sri Lanka: An application of the vector auto regression model. South Asia Economic Journal, 12(2), 271-86.
Bayo, F. (2011). Determinants of inflation in Nigeria: An empirical analysis. International Journal of Humanities and Social Sciences, 1(18), 262-71.
Bernanke, B.S. (1986). Alternative explanations of the money-income correlation. In Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, 25, 49-99 North-Holland.
Chaudhary, S.K., Xiumin, L. (2018). Analysis of the determinants of inflation in Nepal. American Journal of Economics, 8(5), 209-212.
Darrat, A.F. (1986). Money, inflation, and causality in the north African countries: An empirical investigation. Journal of Macroeconomics, 8(1), 87-103.
Davoudi, P. (1997). Economic stabilization policies and estimation of dynamic inflation model in Iran. Research and Economic Policy, 5(7), 5-42 [In Persian]
Diouf, M. A. (2007). Modeling inflation for Mali (No. 7-295). International Monetary Fund.
Durevall, D., & Ndung'u, N. S. (2001). A dynamic model of inflation of Kenya, 1974-96. Journal of African Economies10(1), 92-125.
Esfahani, N., Yavari, K. (2003). The effects of nominal and real variables on inflation in Iran. Iranian Journal of Economic Research, 5(16), 69-99 [In Persian].
Grauwe, P.D., Polan, M. (2005). Is inflation always and everywhere a monetary phenomenon? The Scandinavian Journal of Economics, 107(2), 239-259.
Gyebi, F., Boafo, G.K. (2013). Macroeconomic determinants of inflation in Ghana. International Journal of Business and Social Research, 3(6), 81-93.
Hemmati, A., Niakan, L., Varahrami, V. (2018). The external determinants of inflation: The case of Iran. Iranian Economic Review, 22(3), 741-752 [In Persian]
Hosseini Nasab, E., Rezagholizadeh, M. (2010). Analysis of the fiscal sources of inflation in Iran giving special emphasis to budget deficits. Quarterly Journal of Economic Research; 10(1), 43-70 [In Persian].
Hosseini, S., Gholizadeh, H. (2010) A survey on inflation and unemployment in Iran. Iranian Journal of Economic Research, 14(43), 23-54 [In Persian].
Kabundi, A. (2012). Dynamics of inflation in Uganda. African Development Bank Group, Working Paper, 152.
Kahssay, T. (2017). Determinants of inflation in Ethiopia: A time-series analysis. Journal of Economics and Sustainable Development, 8(19), 1-6.
Kakoui N., Naghdi, Y. (2014). The relationship between inflation and money in Iran: Evidence from P* Model. Quarterly Journal of Economic Research, 14(2), 135-156 [In Persian].
Kandil, M. M. E., & Morsy, H. (2009). Determinants of Inflation in GCC (No. 9-82). International Monetary Fund.
Khan, R.E.A., Gill, A.R. (2010). Determinants of inflation: A case of Pakistan (1970-2007). Journal of Economics, 1(1), 45-51.
Komijjani, A., Naghdi, Y. (2009). The investigation of the interaction between production and inflation in the Iranian economy (with emphasis on production production). Economic Research Journal, 9(32), 99-124 [In Persian].
Laryea, S.A., Sumaila, U.R. (2001), Determinants of Inflation in Tanzania. Chr. Michelsen Institute Development Studies and Human Rights, WP-12, 1-17.
Lim, Y.C., Sek, S.K. (2015). An examination on the determinants of inflation. Journal of Economics, Business and Management, 3(7), 678-682.
Mehnatfar Y., Dehghani T. (2009). Analyzing the liquidity growth and its effect on inflation in Iranian economy: A case study for the period 1350-1385.Quarterly Journal of Economic Research and Policies, 17(49), 93-112 [In Persian].
Mitchell, J. (2000). The importance of long run structure for impulse response analysis in VAR models (No. 172). National Institute of Economic and Social Research.
Mohammadi, M., Heidarpour, E. (2017). Modeling inflation in Iran: Markov switching approach. 2, 7-12.
Mohanty, D., John, J. (2015). Determinants of inflation in India. Journal of Asian Economics, 36, 86-96.
Morana, C., Bagliano, F.C. (2007). Inflation and monetary dynamics in the USA: A quantity-theory approach. Applied Economics, 39(2), 229-244.
Moriyama, K. (2008). Investigating inflation dynamics in Sudan (No. 8-189). International Monetary Fund.
Naseem, S. (2018). Macroeconomics determinants of saudi arabia’s inflation 2000-2016: Evidence and analysis. International Journal of Economics and Financial Issues, 8(3), 137.
Nazifi, F. (2002). Is the nature of inflation in the economy of Iran monetary, Economic Research Institute of Economic Affairs, 1(1), 85-104 [In Persian].
Nicoletti-Altimari, S. (2001). Does money lead inflation in the euro area? (No. 0063), European Central Bank.
Nikolić, M. (2000). Money growth–inflation relationship in post communist Russia. Journal of Comparative Economics, 28(1), 108-133.
Niley, Masoud (2005). The study of the effects of increasing the volume of money on the economic system of the country in the last two decades. Program and Development Magazine, 3(1), 25-47 [In Persian].
Paudyal, S.B. (2014). Determinants of inflation in Nepal: An empirical assessment. NRB Economic Review, 26, 61-82.
Pindiriri, C. (2012). Monetary reforms and inflation dynamics in Zimbabwe. International Research Journal of Finance and Economics, 90, 207-222.
Ruzima, M., Veerachamy, P. (2015). A study on determinants of inflation in Rowanda from 1970-2013. Journal of Management and Development Studies, 4(4), 390-401.
Saini, K.G. (1982). The monetarist explanation of inflation: The experience of six Asian countries. World Development, 10(10), 871-884.
Shakeri, A., Mohammadi, T., Rajabi, F. (2015). Mark-up impact on inflation in iran`s economy. Economics Research Review, 15(58), 37-60 [In Persian].
Sims, C.A. (1986). Are forecasting models usable for policy analysis? Quarterly Review, (Win), 2-16.
Simwaka, K., Ligoya, P., Kabango, G., Chikonda, M. (2012). Money supply and inflation in Malawi: An econometric investigation. Journal of Economics and International Finance, 4(2), 36-76.
Sjö, B. (2008). Testing for unit roots and cointegration. Lectures in Modern Econometric Time series Analysis.
Suliman, K.M. (2010). The determinants of inflation in Sudan 1970-2002. Journal of Development and Economic Policies, 12(2), 37-84.
Tafti, F.C. (2012). Determinants of inflation in Islamic Republic of Iran. International Journal of Business and Social Science, 3(6), 197-203.
Taiebnia, A. (1992). Explaining monetary inflation: Iran's experience. Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 31(49), 43-74 [In Persian]
Tavakoli, A., Karimi, F. (1999); Investigation and determination of factors affecting inflation (using vector auto regression). Proceedings of the 9th Monetary and Currency Policy Conference, Institute of Monetary and Banking Studies [In Persian].
Thornton, J. (2008). “Money, output and inflation in African economies. South African Journal of Economics, 76(3), 356-366.
Us, V. (2004). Inflation dynamics and monetary policy strategy: Some prospects for the Turkish economy. Journal of Policy Modeling, 26(8-9), 1003-1013.
Verheyen, F. (2010). Monetary Policy, Commodity Prices and Inflation–Empirical Evidence from the US (No. 216). Ruhr economic papers.
Yazdani, M., Zare, S. (2016). Investigating effect of exchange rate shocks on inflation in Iranian economy during seasonal period 2000-2012. Quarterly Journal of Applied Economics Studies inIran, 5(17), 171-197 [In Persian].
Zhangh, C. (2012). Monetary dynamics of inflation in China. The World Economy, 36(6), 737-760.