بررسی اثر اعتماد بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه (رویکرد گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM))

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، واحد الیگودرز، دانشگاه آزاد اسلامی، الیگودرز، ایران.

2 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران.

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره)، ایران.

10.22103/jdc.2022.18687.1183

چکیده

هدف: بررسی تأثیر شاخص اعتماد بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب در دو گروه کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌ توسعه در دوره زمانی 2019-2009.
 روش: جهت تحقق این هدف، ابتدا شاخص اعتماد از طرح نظرسنجی ارزشی جهان استخراج شد. سپس با استفاده از مدل گشتاورهای عمومی تعمیم‌یافته (GMM) تأثیر شاخص اعتماد بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. متغیر تأخیری تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت، تشکیل سرمایه ثابت، شاخص توسعه انسانی، نرخ تورم مصرف‌کننده، شاخص نوآوری، تعداد نیروی کار، شاخص آزادی اقتصادی و شاخص باز بودن تجاری در کنار شاخص اعتماد به مدل اضافه شده است.
 یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد تمامی متغیرهای توضیحی در سطح ایستا و آزمون کائو نیز حاکی از وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها و رشد اقتصادی است.
 نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده شاخص اعتماد در کشورهای توسعه‌یافته اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارد ولی در کشورهای درحال‌توسعه در سطح معنا‌داری 90 درصد تأثیر منفی بر رشد اقتصادی این گروه از کشورها دارد که از جمله دلایل آن پایین بودن کیفیت داده‌ها و مهم‌تر سطح اعتماد در این کشورها است. بهبود شفافیت و یکپارچگی نهادها یکی از مهم‌ترین سیاست‌های افزایش اعتماد در جوامع است و لازم است سیاست‌های کشورهای درحال‌توسعه به سمت این استراتژی سوق داده شوند. همچنین اجرای برنامه‌های آموزشی که تأکید اصلی بر کار مشترک گروهی دانش آموزان دارد و باعث تقویت همکاری بین نسل‌های جدید، افزایش سرمایه اجتماعی و درنتیجه افزایش اعتماد عمومی می‌شود نیز در سیاست‌های این کشورها مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آرین‌مهر، شهرام؛ یحیی‌آبادی، ابوالفضل؛ هرتمنی، امیر (1392). بررسی تأثیر خصوصی‌سازی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو گروه D8 با استفاده از مدل پانل پویای برآوردشده به روش GMM. فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 4(13)، 28-11.
رحمانی، تیمور؛ امیری، میثم (1386). بررسی تأثیر اعتماد بر رشد اقتصادی در استان‌های ایران با روش اقتصادسنجی فضایی. مجله تحقیقات اقتصادی، 78، 57-23.
رنانی، محسن؛ عمادزاده، مصطفی. مویدفر، رزیتا (1385). سرمایه اجتماعی و رشد اقتصادی: ارائه یک الگوی نظری. مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان (علوم انسانی)، 21(2)، 148-129.
شاکری، عباس؛ مؤمنی، فرشاد؛ محمدی، تیمور؛ بهمن پور، حمید؛ علیزاده، سعیده (1393). بررسی اثر اعتماد بر نوآوری درکشورهای با درآمد متوسط (با تأکید بر شعاع بیاعتمادی فوکویاما). فصلنامـه علوم اقتصادی، 8(91)، 48-19.
علی‌کرمیان، اکرم؛ محمدزاده اصل، نازی؛ نایب، سعید (1395). تأثیر اعتماد اجتماعی بر رشد اقتصادی. پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده اقتصاد و حسابداری.
فرج‌زاده، زکریا؛ آماده، حمید؛ عمرانی، محمد (1396). عوامل تعیین‌کننده رشد اقتصادی ایران. مجله تحقیقات اقتصادی، 52(3)، 686-663.
فوکویاما، فرانسیس (1997). پایان نظم (بررسی سرمایه اجتماعی و حفظ آن). ترجمه: توسلی، غلامعباس. انتشارات جامعه ایرانیان، تهران.
قزاق، ارثقال؛ فیضی، سلیمان؛ محسنی زنوزی، سیدجمال الدین (1394). بررسی تأثیر تجارت، رشد اقتصادی و نابرابری درآمدی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه. پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد در رشته علوم اقتصادی. دانشگاه ارومیه. مرکز آموزش‌های نیمه حضوری. گروه اقتصاد.
گل‌خندان، ابوالقاسم؛ خوانساری، مجتبی. گل‌خندان، داود (1394). نظامی‌گری و رشد اقتصادی: شواهدی تجربی از کشورهای منطقه منا در قالب الگوی پانل پویا. فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 5(18)، 50-31.
موحدمنش، صادق علی (1395). کاربرد روش گشتاور تعمیم‌یافته در بررسی تأثیر ضریب نفوذ بیمه بر تولید ناخالص داخلی: مطالعه ایران. فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 6(24)، 78-65.
ندیری، محمد؛ محمدی، تیمور (1390). بررسی تأثیر ساختارهای نهادی بر رشد اقتصادی با روش GMM. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 5(3)، 24-1.
References
Algan, Y. (2018). Trust and social capital in for good measure: Advancing research on well-being metrics beyond GDP. Edited by Joseph Stiglitz. Jean-Paul Fitoussi and Martine Durand. Paris: OECD Publishing [CrossRef].
Algan, Y., Cahuc, P. (2009). Civic virtue and labor market institutions. American Economic Journal: Macroeconomics, 1(1), 111–145.
Algan, Y., Cahuc, P. (2010). Inherited trust and growth. The American Economic Review, 100, 2060–2092 [crossref].
Ali Karmian, A., Mohammadzadeh Asl, N. Deputy, S. (2016). The impact of social trust on economic growth. Thesis for Master's Degree, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Faculty of Economics and Accounting [In Persian].
Amiri, M., Rahmani, T. (2007). Investigating the effect of trust on economic growth in Iranian provinces by spatial econometric method. Journal of Economic Research, 78, 57-23 [In Persian].
Anderson, T.W., Cheng, H. (1981). Estimation of dynamic models with error components. Journal of the American Statistical Association. 76(375), 598-606. https://doi.org/10.2307/2287517.
Arellano, M., Bond, S. (1991). Some test of specification for panel data: Monte Carlo evidence and application to employment equations. Review of Economic Studies, 58, 277-297.
Arellano, M., Bover, O. (1995). Another look at the instrumental variable estimation of error component models. Journal of Econometrics, 68, 29-51.
Arinmehr, S., Yahyaabadi, A., Hertmani, A. (2013). Investigating the effect of privatization on economic growth in D8 member countries using the dynamic panel model estimated by GMM method. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 4(13), 11-28 [In Persian].
Arrow, K.J. (1972). Gifts and exchanges. Philosophy and Public Affairs, 1(4), 343-362.
Baltagi, B.H. (2008). Econometric analysis of panel data. Chichester: John Wiley & Sons Ltd.
Banfield, E. (1958). The moral basis of a backward society. New York: Free Press.
Beugelsdijk, S., Noorderhaven, N. (2004). Entrepreneurial attitude and economic growth: A cross-section of 54 regions. The Annals of Regional Science 38(2), 199-218.
Bidner, C., Francois, P. (2011). Cultivating trust: Norms, institutions and the implications of scale. Economic Journal, 121(5), 1097-1129.
Blundell, R., Bond, S. (1998). Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models. Journal of Econometrics, 87, 115-143.
Bowles, S., Ginthis, H. (2007). Cooperation, in the new Palgrave dictionary of economics. Eds L. Blume and S.Durlauf.
Bowles, S., Polania-Reyes, S. (2012). Economic incentives and social preferences: Substitutes or complements? Journal of Economic Literature, 50(2), 368-425.
Chou, K.Y. (2006). Tree simple models of social capital and economic growth. Journal of Socio-Economic, 35, 889-912.
Coleman, J. (1990). Foundation of social theory. The belknap press of Harvard University Press, Cambridge MA.
Collier, P. (1998). The Role of the State in Economic Development: Cross-regional Experiences. Journal of African Economies, 7(2), 38–76.
Durlauf, S., Fafchamps, M. (2002). Social capital, the center for the study of African economices working paper series. http://www.bepress.com/case/ paper214.
Farajzadeh, Z., Ready, H., Imrani, M. (2017). Determinants of Iran's economic growth. Journal of Economic Research, 52(3), 686-663 [In Persian].
Fehr, E. (2009). On the economics and biology of trust, presidential address at the 2008 meeting of the European economic association. Journal of the European Economic Association, 7(2-3), 235-266.
Fehr, E., Gatcher, S. (2000). Cooperation and punishment in public goods games. American Economic Review, 4, 980-994.
Fehr, E., Schimdt, K. (1999). A theory of fairness, competition and cooperation. Quarterly Journal of Economics, 114(3), 817-868.
François, P. (2002). Social Capital and Economic Development. Rutledge, First Published.
Francois, P., Zabojnik, J. (2005). Trust, social capital, and economic development. Journal of the European Economic Association, MIT Press, 3(1), 03, 51-94.
Fukuyama, F. (1995). Trust: the social virtues and the creation of prosperity. New York: Free Press.
Fukuyama, F. (1997). The end of order (Study of social capital and its preservation). Translated by Tavassoli, Gholamabbas. Iranian Society Publications, Tehran. [In Persian].
Fukuyama, F. (1999). Social Capital and Civil Society. IMF Working Paper No. 00/74, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=879582.
Ghazgh, E; Feizi, S., Mohseni Zanozi, S.J. (1394). Investigating the impact of trade, economic growth and income inequality in developed and developing countries. Master Thesis, Urmia University. Part-time training center. Department of Economics [In Persian].
Gintis, H., Bowles, S., Boyd, R., Fehr, E. (2005). Moral sentiments and. material interests: origins, evidence, and. consequences. Chapter 1, in Moral Sentiments and. Material Interests, MIT Press.
Golkhandan, A., Khansari, M., Gulkhandan, D. (2015). Militarism and economic growth: Empirical evidence from the countries of the Mena region in the form of a dynamic panel model. Journal of Economic Growth and Development Research, 5(18), 31-50 [In Persian].
Gordon, M.T. (2000). Public trust in government; the USA media as an agent accountability. International Review of Administrative Sciences, 66(2), 297-310.
Greene, W.H. (2008). Econometric analysis – sixth edition. New Jersey, Upper Saddle River: Pearson International.
Guiso L., Sapienza, P., Zingales, L. (2011). Civic capital as the missing link, handbook of social economics. Volume 1A, Jess Benhabib, Alberto Bisin, and Matthew O. Jackson, Eds.
Hoff, K., Kshetramade, M., Fehr, E. (2011). Caste and Punishment: the legacy of caste culture in norm enforcement. Economic Journal, 121, 449-475.
Kahneman, D., Tversky, A. (2000). Choices, values and frames. Cambridge University Press.
Knack, S., Keefer, P. (1997). Does social capital have an economic payoff? A cross-country investigation. The Quarterly Journal of Economics, 112, 1251–1288.
Levi, M., Stoker, L. (2000). Political trust and trustworthiness. Annual Review of Political Science, 3, 475-507.
Levin, F, Lin, S., Chu, J. (2002). Unit root tests in panel data: asymptotic and finite-sample properties. Journal of Econometrics, 108(1), 1-24.
Matyas, L., Sevestre, P. (1991). Proper econometric specification of the gravity model. The World Economy, 20, 363-369.
Miniesy, R.S., AbdelKarim, M. )2021(. Generalized trust and economic growth: The nexus in MENA countries. Economies, 9:39. https://oi.org/10.3390/economie 9010039
Movahedmanesh, S.A. (2016). Application of generalized method of moments method in investigating the effect of insurance penetration coefficient on GDP: Iranian study. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 6(24), 65-78 [In Persian].
Nadiri, M., Mohammadi, T. (2011). Investigating the Impact of Institutional Structures on Economic Growth by GMM. Method Economic Modeling Quarterly, 5(3), 1-24 [In Persian].
Platteau, J.P. (1994). Behind the market stage where real societies exist: Part1 and the role of public and private order institutional. Journal of Development Studies, 30(3), 533-577.
Putnam, R. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American community. New York: Simon and Schuster.
Putnam, R. (2005). Enjoyed society, social capital and public life, in the book: Social capital, trust, democracy and development, Kian Tajbakhsh. Translated by Khakbaz, A., Poyan, H. Nashrashirazeh, Tehran [In Persian].
Renani, M., Emadzadeh, M., Moayedfar, R. (2006). Social capital and economic growth: presenting a theoretical model. University of Isfahan Research Journal (Humanities), 21(2), 129-148 [In Persian].
Rooter, J.B. (1967). A new scale for the measurement of interpersonal trust. Journal of Personality, 35(4), 651-665.
Roth, F. (2009). Who can be trusted after the financial crisis? CEPS Working Document No. 322.
Shakeri, A., Momeni, F., Mohammadi, T., Bahmanpour, H., Alizadeh, S. (2014). Investigating the effect of trust on innovation in middle-income countries (with emphasis on Fukuyama's radius of distrust). Quarterly Journal of Economic Sciences, 8(9), 48-19 [In Persian].
Tabellini, G. (2008b). Institutions and culture. Journal of the European Economic Association, Papers and Proceedings, 6(2-3).
Thompson, M. (2018). Social capital, innovation and economic growth. Journal of Behavioral and Experimental Economics, 73, 46-52.
Weel, B., Akçomak, I. S. (2008). Social capital, innovation and growth: Evidence from Europe. UNU-MERIT Working Paper, No: 2008-040.
Whiteley, P. (2000). Economic growth and social capital. Political Studies, 48, 443-466.
Yeli-Renko H., Autio E., Tontti, V. (2002). Social capital, knowledge and the international growth of technology-based new firms. International Business Review, 11, 279-304.