ارزیابی اثرات سرریز کیفیت نهادی بر کارایی انرژی کشورهای منتخب: رویکرد پانل دیتای پویای فضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و علوم انسانی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران.

2 استاد گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

چکیده

هدف: ادبیات موجود بر نقش کیفیت حکمرانی و نهادها بر کارایی انرژی تأکیددارند اما مطالعه حاضر را با طرح این سؤال که آیا کیفیت حکمرانی و نهادهای کشور همسایه نیز می‌توانند بر کارایی انرژی داخلی تأثیر داشته باشد، گسترش داده می‌شود.
روش: با رویکرد مرزی تصادفی و الگوهای اقتصادسنجی فضایی، تأثیر فضایی کیفیت نهادی بر کارایی انرژی را برای گروه کشوری متشکل از 89 کشور و برای دوره 2020-2002 بررسی می‌شود.
یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده وجود همبستگی‌های فضایی در کارایی انرژی در سراسر کشورها را تأیید می‌کند. همچنین علاوه بر تأثیر کیفیت نهادی بر کارایی انرژی، نتایج نشان می‌دهد اثرات سرریز مثبت و قابل‌توجهی از کیفیت حکمرانی بر کارایی انرژی وجود دارد. بنابراین، نتایج گویای آن است کیفیت نهادها در بهبود کارایی انرژی اهمیت و نزدیکی به کشورهایی با چارچوب نهادی خوب تأثیر مثبتی بر کارایی انرژی داخلی دارد.
نتیجه‌گیری: برآوردها نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی دارای اثر مثبت، جمعیت شهرنشین و سطح صنعتی شدن با علامت منفی بر کارایی انرژی مؤثر و ازاین‌رو کارایی انرژی و انرژی که مسئله‌ای جهانی است تنها باسیاست‌های بلندمدت که پیشرفت فناوری را افزایش می‌دهد، قابل‌حل است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


علیزاده، سعید و بیات، مریم (1395). بررسی اثر حکمرانی خوب بر محیط زیست درکشورهای با درآمد متوسط. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 18(3)، 501-513 https://sanad.iau.ir/fa/article/839965?fulltext=fulltext.
عرب مازار یزدی، علی؛ قاسمی، عبدالرسول و رشیدی‌کیا، مرضیه (1396). بررسی آثار فساد و بی‌ثباتی سیاسی بر عملکرد محیط‌زیست (مطالعه موردی: کشورهای منتخب خاورمیانه). پژوهش‌های محیط زیست، 8(15)، 77-86 https://www.iraneiap.ir/article_52185.html?lang=fa.
عسگری، علی و اکبری، نعمت‌اله (1380). روش شناسی اقتصادسنجی فضایی؛ تئوری و کاربرد. مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، 12(2-1)، 93-122 https://sid.ir/paper/24916/fa.
دادگر، یدالله و نظری, روح‌الله (1395). تأثیر حکمرانی خوب بر آلودگی محیط‌زیست در کشورهای آسیای جنوب غربی. مجله مطالعات اقتصادی ایران، 5(1)، 63-49 https://ijes.shirazu.ac.ir/article_4250.html?lang=fa.
جلالیان، کتایون و و پژویان، جمشید (1390). بررسی تاثیر مالیات سبز و حکمرانی خوب بر محیط زیست. فصلنامه اقتصاد مالی، 3(7)، 37-55 https://journals.iau.ir/article_512552.html.
مداح، مجید و محمدنیا سروی، زینب (1395). تحلیل تجربی رابطۀ بین فساد اقتصادی، اقتصاد سایه‌ای و آلودگی محیط زیست (رهیافت لیزرل). اقتصاد مقداری، 13(4)، 1-18 https://doi.org/10.22055/jqe.2017.12692.
محمدی، تیمور؛ مومنی، فرشاد و سزیده، مینا (1396). تأثیر فساد بر وضعیت محیط زیست. مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 4(1)، 107-132 https://economic.mofidu.ac.ir/article_32482.html?lang=fa.
محمدزاده، یوسف و قهرمانی، هادی (1396). نقش حکمرانی خوب و اندازه دولت بر روی عملکرد محیط‌زیست در کشورهای منتخب جهان. محیط شناسی، 43(3)، 477-496 https://jes.ut.ac.ir/article_64419.html?lang=fa.
محمدزاده، پرویز، منصوری، مسعود و کوهی لیلان، بابک (1391). تخمین قیمت هدانیک ساختمان‌های مسکونی در شهر تبریز: با رویکرد اقتصادسنجی فضایی. مدلسازی اقتصادی، 6(2)، 21-38 https://sid.ir/paper/176323/fa.
ناهیدی امیرخیز، محمدرضا؛ رحیم‌زاده، فرزاد و شکوهی فرد، سیامک (1399). بررسی رابطه رشد اقتصادی, مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای (مطالعه موردی: کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی). علوم و تکنولوژی محیط زیست، 22(3)، 13-26 .https://sid.ir/paper/388691/fa
راسخی، سعید و ساعدی، رویا (1397). تحلیل اثر رانت منابع طبیعی و کیفیت حکمرانی بر شدت انرژی در کشورهای صادرکننده سوخت. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، 7(28)، 83-104 https://doi.org/10.22054/jiee.2019.9839.
شهبازی، کیومرث؛ حکمتی فرید، صمد و رضایی، هادی (1394). بررسی تأثیر اندازه دولت و حکمرانی خوب بر شدت مصرف انرژی: مطالعه موردی کشورهای عضو اوپک. نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 2(4)، 23-48 https://ecoj.tabrizu.ac.ir/article_4751.html?lang=fa.
طالب‌لو، رضا؛ محمدی، تیمور و پیردایه، هادی (1396). تحلیل انتشار فضایی تغییرات قیمت مسکن در استان‌های ایران؛ رهیافت اقتصاد سنجی فضایی. پژوهشنامه اقتصادی، 17(66)، 55-95 https://doi.org/10.22054/joer.2017.8202.
References
Acheampong, A.O. (2018). Economic growth, CO2 emissions and energy consumption: What causes what and where? Energy Economics, 74, 677-692 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2018.07.022.
Adom, P.K. (2016). The transition between energy efficient and energy inefficient states in Cameroon. Energy Economics, 54, 248-262 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2015.11.025.
Adom, P.K., & Adams, S. (2018). Energy savings in Nigeria. Is there a way of escape from energy inefficiency? Renewable and Sustainable Energy Reviews, 81, 2421-2430 https://doi.org/10.1016/j.rser.2017.06.048.
Adom, P.K., Amakye, K., Abrokwa, K.K., & Quaidoo, C. (2018). Estimate of transient and persistent energy efficiency in Africa: A stochastic frontier approach. Energy Conversion and Management, 166, 556-568 https://doi.org/10.1016/j.enconman.2018.04.038.
Adom, P.K., Bekoe, W., Amuakwa-Mensah, F., Mensah, J.T., & Botchway, E. (2012). Carbon dioxide emissions, economic growth, industrial structure, and technical efficiency: Empirical evidence from Ghana, Senegal, and Morocco on the causal dynamics. Energy, 47(1), 314-325 https://doi.org/10.1016/j.energy.2012.09.025.
Alizade, S., & Bayat, M. (2016). The Effect of Good Governance on the Environment in Middle-Income Countries. Journal of Environmental Science and Technology, 18(3), 501-513 https://sanad.iau.ir/en/Article/839965?FullText=FullText [In Persian].
Allan, G., Hanley, N., McGregor, P., Swales, K., & Turner, K. (2007). The impact of increased efficiency in the industrial use of energy: A computable general equilibrium analysis for the United Kingdom. Energy Economics, 29(4), 779-798 https://ideas.repec.org/a/eee/eneeco/v29y2007i4p779-798.html.
Alvarez-Herranz, A., Balsalobre-Lorente, D., Shahbaz, M., & Cantos, J.M. (2017). Energy innovation and renewable energy consumption in the correction of air pollution levels. Energy Policy, 105, 386-397 https://doi.org/10.1016/ j.enpol.2017.03.009.
Amuakwa-Mensah, F., Klege, R.A., Adom, P.K., Amoah, A., & Hagan, E. (2018). Unveiling the energy saving role of banking performance in Sub-Sahara Africa. Energy Economics, 74, 828-842 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2018.07.031.
Arab Mazar Yazdi, A., Ghasemi, A.R., & Rashidi Kia, M. (2017). Effects of corruption and political instability on environmental performance; a case study of selected countries in the Middle East. Environmental Research, 8(15), 77-86 https://www.iraneiap.ir/article_52185.html?lang=en [InPersian].
Arminen, H., & Menegaki, A.N. (2019). Corruption, climate and the energy-environment-growth nexus. Energy Economics, 80, 621-634 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2019.02.009.
Asgari, A., & Akbari, N. (2008). Spatial econometric methodology; Theory and application. Isfahan University Humanities Research Journal, 12(2-1), 122-93 https://sid.ir/paper/24916/fa.
Bataille, C., & Melton, N. (2017). Energy efficiency and economic growth: A retrospective CGE analysis for Canada from 2002 to 2012. Energy Economics, 64, 118-130 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2017.03.008.
Bekun, F.V., Emir, F., & Sarkodie, S.A. (2019). Another look at the relationship between energy consumption, carbon dioxide emissions, and economic growth in South Africa. Science of the Total Environment, 655, 759-765 https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2018.11.271.
Burke, M.J., & Stephens, J.C. (2018). Political power and renewable energy futures: A critical review. Energy Research & Social Science, 35, 78-93 https://doi.org/10.1016/j.erss.2017.10.018.
Chang, C.P., Wen, J., Zheng, M., Dong, M., & Hao, Y. (2018). Is higher government efficiency conducive to improving energy use efficiency? Evidence from OECD countries. Economic Modelling, 72, 65-77 https://doi.org/ 10.1016/j.econmod.2018.01.006.
Chen, Y., Wang, Z., & Zhong, Z. (2019). CO2 emissions, economic growth, renewable and non-renewable energy production and foreign trade in China. Renewable Energy, 131, 208-216 https://doi.org/10.1016/j.renene.2018.07.047.
Cirone, A.E., & Urpelainen, J. (2013). Political market failure? The effect of government unity on energy technology policy in industrialized democracies. Technovation, 33(10-11), 333-344 https://doi.org/10.1016/j.technovation. 2013.06.001.
Chou, L.C., Zhang, W.H. (2020). The effect of democracy on energy efficiency in European countries. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 33(1), 3476-3491 https://doi.org/10.1080/1331677X.2020.1774792.
Dadgara, Y., & Nazari, R. (2016). The impact of good governance on environmental pollution in South West Asian Countries. Iranian Journal of Economic Studies, 5(9), 49-63 https://ijes.shirazu.ac.ir/article_4250.html?lang=en [In Persian].
Easterly, W., & Levine, R. (1998). Troubles with the neighbours: Africa's problem, Africa's opportunity. Journal of African Economies, 7(1), 120-142 https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.jae.a020941.
El Anshasy, A.A., & Katsaiti, M.S. (2014). Energy intensity and the energy mix: What works for the environment? Journal of Environmental Management, 136, 85-93 https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2014.02.001.
Elhorst, J.P. (2014). Spatial econometrics from cross-sectional data to spatial panels. Springer. https://link.springer.com/ book/10.1007/978-3-642-40340-8.
Faber, G., & Gerritse, M. (2012). Foreign determinants of local institutions: Spatial dependence and openness. European Journal of Political Economy, 28(1), 54-63 https://doi.org/10.1016/j.ejpoleco.2011.09.005.
Faghihi, V., Hessami, A.R., & Ford, D.N. (2015). Sustainable campus improvement program design using energy efficiency and conservation. Journal of Cleaner Production, 107, 400-409 https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2014.12.040.
Fischer, C., & Newell, R.G. (2008). Environmental and technology policies for climate mitigation. Journal of Environmental Economics and Management, 55(2), 142-162 https://doi.org/10.1016/j.jeem.2007.11.001.
Garrone, P., Grilli, L., & Mrkajic, B. (2018). The role of institutional pressures in the introduction of energy‐efficiency innovations. Business Strategy and the Environment, 27(8), 1245-1257 https://doi.org/10.1002/bse.2072.
Gorus, M.S., & Aydin, M. (2019). The relationship between energy consumption, economic growth, and CO2 emission in MENA countries: Causality analysis in the frequency domain. Energy, 168, 815-822 https://doi.org/10.1016/ j.energy.2018.11.139.
Hanley, N.D., McGregor, P.G., Swales, J.K., & Turner, K. (2006). The impact of a stimulus to energy efficiency on the economy and the environment: A regional computable general equilibrium analysis. Renewable Energy, 31(2), 161-171 https://ideas.repec.org/a/eee/renene/v31y2006i2p161-171.html.
Holtedahl, P., & Joutz, F.L. (2004). Residential electricity demand in Taiwan. Energy Economics, 26(2), 201-224 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2003.11.001.
Hosseini, H.M., & Kaneko, S. (2013). Can environmental quality spread through institutions? Energy Policy, 56, 312-321 https://doi.org/10.1016/j.enpol.2012.12.067.
Jalalian, K., & Pazhouyan. J. (2009). Investigating the effect of green taxes and good governance on the environment. Quarterly Journal of Financial Economics, 3(7), 37-55 https://journals.iau.ir/article_512552.html?lang=en [In Persian].
Johnstone, N., Haščič, I., & Popp, D. (2010). Renewable energy policies and technological innovation: evidence based on patent counts. Environmental and Resource Economics, 45(1), 133-155 https://link.springer.com/article/ 10.1007/s10640-009-9309-1.
Kaygusuz, K. (2012). Energy for sustainable development: A case of developing countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16(2), 1116-1126 https://doi.org/10.1016/j.rser.2011.11.013.
Kelejian, H.H., Murrell, P., & Shepotylo, O. (2013). Spatial spillovers in the development of institutions. Journal of Development Economics, 101, 297-315 https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2012.12.003.
Kucharski, J.B., & Unesaki, H. (2018). An institutional analysis of the Japanese energy transition. Environmental Innovation and Societal Transitions, 29, 126-143 https://doi.org/10.1016/j.eist.2018.07.004.
LeSage, J.P., & Pace, R.K. (2010). Spatial econometric models. In Handbook of applied spatial analysis (pp. 355-376). Springer, Berlin, Heidelberg. https://www.amazon.com/Introduction-Spatial-Econometrics-Statistics-Monographs/dp/142006424X.
Lin, B., & Zhu, J. (2019). The role of renewable energy technological innovation on climate change: empirical evidence from China. Science of the Total Environment, 659, 1505-1512 https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2018.12.449.
Liu, Y., Zhou, Y., & Wu, W. (2015). Assessing the impact of population, income and technology on energy consumption and industrial pollutant emissions in China. Applied Energy, 155, 904-917 https://doi.org/10.1016/ j.apenergy.2015.06.051.
López-Peña, Á., Pérez-Arriaga, I., & Linares, P. (2012). Renewables vs. energy efficiency: The cost of carbon emissions reduction in Spain. Energy policy, 50, 659-668 https://ideas.repec.org/a/eee/enepol/v50y2012icp659-668.html.
Maddah, M., & Mohammadnia Sarvi, Z. (2017). Empirical analysis the relationship among corruption, shadow economy and environmental pollution (LISREL Approach). Quarterly Journal of Quantitative Economics, 13(51), 1-18 https://doi.org/10.22055/jqe.2017.12692 [In Persian].
Mi, Z.F., Pan, S.Y., Yu, H., & Wei, Y.M. (2015). Potential impacts of industrial structure on energy consumption and CO2 emission: A case study of Beijing. Journal of Cleaner Production, 103, 455-462 https://doi.org/10.1016/ j.jclepro.2014.06.011.
Mohammadi, T., Momeni, F., & Sazeedeh, M. (2017). The effect of corruption on environmental quality. The Journal of Economic Studies and Policies, 4(7), 107-132 https://economic.mofidu.ac.ir/article_32482.html?lang=en [In Persian].
Mohammadzadeh, Y., & Ghahramani, H. (2017). Good governance role and size of government on environmental performance in selected countries. Journal of Environmental Studies, 43(3), 477-496 https://jes.ut.ac.ir/article_ 64419.html?lang=en [In Persian].
Mohammadzadeh, P., Mansouri, M., & Koohi leilan, B. (2011). Analysis and estimation of housing prices in Tabriz. Quarterly Journal of Economical Modeling, 6(18), 21-38 https://www.sid.ir/paper/176323/en [In Persian].
Morikawa, M. (2012). Population density and efficiency in energy consumption: An empirical analysis of service establishments. Energy Economics, 34(5), 1617-1622 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2012.01.004.
Mulder, P., & De Groot, H.L. (2012). Structural change and convergence of energy intensity across OECD countries, 1970–2005. Energy Economics, 34(6), 1910-1921 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2012.07.023.
Mulder, P., De Groot, H.L., & Pfeiffer, B. (2014). Dynamics and determinants of energy intensity in the service sector: A cross-country analysis, 1980–2005. Ecological Economics, 100, 1-15 https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2014.01.016.
Nahidi Amirkhiz, M., Rahimzadeh, F., & Shokouhifard, S. (2020).Study of the relation among economic growth, energy using and greenhouse gas emissions (Case study: Selected countries of the OIC). Journal of Environmental Science and Technology, 22(94), 13-26 https://www.sid.ir/paper/388691/fa [In Persian].
Najafi Alamdarloo, H., Mortazavi, S. A., & Shemshadi Yazdi, K. (2013). Application of Spatial Econometrics in Agricultural Exports in Eco Members: Panel Data Approach. The Economic Research, 13(3), 49-62. (In Persian).
North, D.C. (1990). Institutions, institutional change and economic performance. Cambridge university press. https://www.amazon.com/Institutions-Institutional-Performance-Political-Decisions/dp/0521397340.
North, D.C. (1991). Institutions. Journal of Economic Perspectives, 5, 97–112 https://www.jstor.org/stable/1942704.
Raza, S.A., Shah, N., & Sharif, A. (2019). Time frequency relationship between energy consumption, economic growth and environmental degradation in the United States: Evidence from transportation sector. Energy, 173, 706-720 https://doi.org/10.1016/j.energy.2019.01.077.
Rasekhi, S., & Saedi, R. (2018).The impact of natural resource rent and governance quality on energy intensity in fuel exporting countries. Iranian Energy Economics, 7(28), 83-104 https://doi.org/10.22054/jiee.2019.9839 [In Persian]
Roessner, J.D. (1984). Commercializing solar technology: The government role. Research Policy, 13(4), 235-246 https://doi.org/10.1016/0048-7333(84)90016-7.
Sener, S., & Karakas, A.T. (2019). The effect of economic growth on energy efficiency: Evidence from high, upper-middle and lower-middle income countries. Procedia Computer Science, 158, 523-532 https://doi.org/10.1016/ j.procs.2019.09.084.
Shahbazi, K., Hekmati Farid, S., & Rezaei, H. (2016). The effect of government size and good governance on energy consumption intensity: A case study of OPEC countries. Applied Theories of Economics, 2(4), 23-48 https://ecoj.tabrizu.ac.ir/ article_4751.html?lang=en [In Persian].
Sineviciene, L., Sotnyk, I., & Kubatko, O. (2017). Determinants of energy efficiency and energy consumption of Eastern Europe post-communist economies. Energy & Environment, 28(8), 870-884 https://www.jstor.org/stable/90015689.
Solarin, S.A., Al-Mulali, U., Gan, G.G.G., & Shahbaz, M. (2018). The impact of biomass energy consumption on pollution: Evidence from 80 developed and developing countries. Environmental Science and Pollution Research, 25(23), 22641-22657 https://link.springer.com/article/10.1007/s11356-018-2392-5.
Sun, H., Edziah, B.K., Sun, C., & Kporsu, A.K. (2021). Institutional quality and its spatial spillover effects on energy efficiency. Socio-Economic Planning Sciences, 101023 https://doi.org/10.1016/j.seps.2021.101023.
Taleblou, R., Mohammadi, T., & Pirdayeh, H. (2017). Analysis of spatial diffusion of housing price changes in Iranian provinces; spatial econometrics approach. Economics Research, 17(66), 55-95 https://doi.org/10.22054/joer.2017.8202 [In Persian].
Trianni, A., Cagno, E., & Farné, S. (2016). Barriers, drivers and decision-making process for industrial energy efficiency: A broad study among manufacturing small and medium-sized enterprises. Applied Energy, 162, 1537-1551 https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2015.02.078.
Varone, F., & Aebischer, B. (2001). Energy efficiency: The challenges of policy design. Energy Policy, 29(8), 615-629 https://doi.org/10.1016/S0301-4215(00)00156-7.
Vowles, J. (2008). Does globalization affect public perceptions of ‘Who in power can make a difference’? Evidence from 40 countries, 1996–2006. Electoral Studies, 27(1), 63-76 https://doi.org/10.1016/j.electstud.2007.11.003.
Wang, Q. (2014). Effects of urbanisation on energy consumption in China. Energy Policy, 65, 332-339.
You, W., & Lv, Z. (2018). Spillover effects of economic globalization on CO2 emissions: A spatial panel approach. Energy Economics, 73, 248-257 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2018.05.016.
Yuan, X.C., Lyu, Y.J., Wang, B., Liu, Q.H., & Wu, Q. (2018). China's energy transition strategy at the city level: The role of renewable energy. Journal of Cleaner Production, 205, 980-986 https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.09.162.
Zheng, W., & Walsh, P.P. (2019). Economic growth, urbanization and energy consumption—A provincial level analysis of China. Energy Economics, 80, 153-162 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2019.01.004.