بررسی ارتباط بهره وری سرمایه، سود هر سهم و نسبت قیمت به سود هر سهم با بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

چکیده

    هدف اصلی سرمایه‌گذاری، کسب بیشترین بازده است. سرمایه­گذاران در پی معیارهایی هستند که آن‍‍‍‍‍ها را در تشخیص بازده سرمایه­گذاری راهنمایی کند. سود حسابداری و مشتقات آن از جمله معیارهایی است که برای پیش‌بینی بازده، ارائه و مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در این مقاله، معیار جدیدی تحت عنوان «بهره‌وری سرمایه» ارائه شده است. بهره‌وری سرمایه، نسبت ارزش افزوده بر دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده است. بر حسب اینکه نسبت ارزش افزوده به کدام یک از گروه دارایی‌های سرمایه­گذاری شده (سرمایه در گردش، دارایی‌های عملیاتی یا کل دارایی‌ها) محاسبه شود. مدل اندازه­گیری بهره­وری سرمایه متفاوت است. برای نشان دادن این موضوع، که معیار ارائه شده دارای محتوای اطلاعاتی، و از کارآیی لازم برخوردار است، رابطه آن با بازده سهام بررسی شده است. هم‌چنین برای مقایسه محتوای اطلاعاتی بهره­وری سرمایه و سود، رابطه بهره­وری سرمایه با بازده سهام، رابطه سود هر سهم و نسبت قیمت به سود هر سهم (به عنوان مشتقات سود) با بازده سهام با یکدیگر مقایسه شده‌ است. هم‌چنین برای مقایسه محتوای اطلاعاتی الگو‌های مختلف محاسبه بهره­وری سرمایه با یکدیگر، رابطه آنها با بازده سهام با یکدیگر مقایسه شده است. نتایج نشان می‌دهد که بین همه الگو‌های اندازه‌گیری بهره­وری سرمایه و تغییرات بازده سهام، ارتباط معناداری وجود دارد. اگر بهره­وری سرمایه بر اساس کل دارایی‌ها اندازه­گیری شود، رابطه نزدیکتری با تغییرات بازده سهام دارد. بنابراین محتوای اطلاعاتی بهره­وری سرمایه بر اساس کل دارایی‌ها بیشتر از سود هر سهم و نسبت قیمت به سود هر سهم است. با این حال، بین ضریب همبستگی الگوهای مختلف اندازه‌گیری بهره‌وری سرمایه و تغییرات بازده، اختلاف معناداری وجود ندارد. بنابراین محتوای اطلاعاتی الگو‌های مختلف اندازه‌گیری بهره‌وری سرمایه تفاوتی با هم ندارد.

کلیدواژه‌ها


- آذربایجانی،کریم (1368). اندازه­گیری و تجزیه و تحلیل بهره­وری صنایع کشور،  اصفهان، سازمان برنامه و وبودجه.
- تهرانی، رضا و عسگر نوربخش (1382). مدیریت سرمایه­گذاری، تهران، نشر نگاه دانش.
- خاکی، غلامرضا (1382). ارزش افزوده، راهی برای اندازه­گیری بهره­وری، تهران ،مؤسسه مطالعات و برنامه­ریزی آموزشی.
- رضایی، غلامرضا (1380). تأثیر وجود رابطه­ی همبستگی بین نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و ارزش افزوده­ اقتصادی در ارزیابی عملکرد شرکت‌های صنعت وسائط نقلیه بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامهی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
- مشهدی زاده، محمد (1375). اندازه گیری و تجزیه و تحلیل بهره­وری در صنعت حمل و نقل جاده­ای-مسافری، پایان نامه کارشناسی ارشد- دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.
 -    Agrawal, R, et al.(1993), capital productivity: Way the US leads and Why it matter, the Mckinsay Quarterly, 3.
- A.P.O.(1970), Asian Productivity, Congress- Conference, Tokyo.
Biddle, Gray c., Robert M. Bowen, James S. Wallance.(1998) Does EVA beat earning? Evidence on association with stock return and firm value,
- Smith, Adam.(1987), "An Inquiry into the nature and causes of the        wealth and nation", Random house, New York.
-    Journal of Accounting and Economic.
-    Shimizu, M ,et al.(1992),Value added productivity measurement and practical  approach to management improvement, Asian Productivity Organization.
-    Stewart, G. Bennet.(1991), The quest for value : a guide for senior Managers, Harper Collin Publisher, New York.
-    Sumanth, D.J.(1995), productivity  engineering and management, MC-Grawhill co.