اثرات فضایی توسعه مالی بر رشد اقتصادی منطقه‌ای رهیافت اقتصادسنجی فضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

10.22103/jdc.2021.16801.1115

چکیده

هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثرات مستقیم و سرریزی توسعه مالی بر رشد اقتصادی در مناطق مختلف اقتصاد ایران است.
 روش: برای جمع آوری اطلاعات مربوط به تحقیق از روش اسنادی و یا کتابخانه‌ای استفاده شده که داده‌های 30 استان کشور در دوره زمانی 1394-1390 جمع آوری شده است و با استفاده از روش اقتصاد سنجی پانل فضایی به تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده پرداخته می‌شود.
 یافته‌ها: نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می‌دهد که توسعه مالی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی مناطق داشته است ولی اثرات سرریزی بر رشد مناطق و استان‌های هم‌جوار ندارند. همچنین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و سرانه جاده هم دارای اثر مثبت مستقیم و هم دارای اثر سرریزی مثبت بر رشد مناطق دارد.
 نتیجه‌گیری: براساس نتایج حاصل از پژوهش، توسعه مالی تأثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد منطقه‌ای استان‌های ایران دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدپور کچو، علی؛ دهمرده قلعه نو، نظر. (1398). اثر توسعه مالی و کیفیت نهادی بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد و توسعه منطقه‌ای، 26(17)، 62-33.
آقارکاکلی بردی، محمد؛ یحیی زاده فر، محمود؛ نوبخت، مهدی.(1395). مطالعه توسعه مالی بین الملل و نقش آن بر جهانی شدن اقتصاد در کشور ایران با استفاده از داده‌های تابلویی.نشریه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 6(22)، 56-37.
تقوی، مهدی؛ امیری، حسین؛ محمدیان، عادل.(1390). توسعه مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منا با استفاده از روش پانل پویاGMM. مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 10(8)، 82-63.
رضایی، حسن؛ سلیمی فر، مصطفی.(1394). رابطه توسعه مالی منطقه‌ای و رشد اقتصادی( تحلیل مبتنی بر داده‌های تابلویی). مجله اقتصاد و توسعه منطقه‌ای، 22(9)، 94-68.
رضایی، مهدی.(1395). تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی در ایران، دومین همایش بین المللی مدیریت، اقتصاد و توسعه، تهران، .https://civilica.com/doc/512030
زروکی ، شهریار؛ موتمنی، مانی؛ نریمانی کناری ، فاطمه. (1394). تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی استان‌ها کاربرد رده‌بندی تلفیقی و روش گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی. فصلنامه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی، 3(8)، 63-33.
شریفی، نورالدین؛ حسین‌زاده، رمضان.(1395).اثر صادرات بین‌منطقه‌ای بر رشد تولید مناطق: مطالعه موردی استان گلستان و سایر مناطق با استفاده از تحلیل داده- ستانده دومنطقه‌ای. فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 6(24) ، 146-123.
شکروی،سمیه؛ خضری، محسن.(1396). محاسبه شاخص توسعه مالی و بررسی اثرات متغیر زمانی آن بر رشد اقتصادی با استفاده از مدل TVP-FAVAR. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 17(67) ، 341-315.
فردی کلهرودی، رضا. (1395). بررسی اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران با تأکید بر کیفیت توسعه مالی، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی، دانشگاه علامه طباطبائی.
فقه مجیدی، علی؛ احمدزاده، خالد؛ گودینی، سعیده. (1396). بررسی رابطه آزادسازی، توسعه مالی و رشد اقتصادی در کشورهای اوپک. فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، 5(17)، 120-97.
کریمی، صمد.(1385). ساختار،استراتژی و سیاست‌های توسعه بازار مالی ایران. نشریه روند، 3(48)، 154-105.
محمدی، تیمور؛ ناظمان، حمید؛ خداپرست پیرسرایی، یونس.(1393). بررسی رابطه علیت پویای بین توسعه مالی، باز بودن تجاری و رشد اقتصادی، فصلنامه اقتصاد انرژی، 3(10)، 178-151.
محمدی، حسین؛اعلایی، محمدمهدی؛اصغرنژاد،الهام.(1393). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه مالی درکشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی. فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، 2(6)، 37-25.
مکیان،سید نظام الدین؛ایزدی، محمد رضا.(1394). بررسی رابطه توسعه مالی با رشد اقتصادی، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 20(62)، 162-139.
موتمنی، مانی.(1388). بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران، بررسی‌های بازرگانی، 7(34)، 66-59.
نعیمی، مینا؛سهیلی، کیومرث؛ کریمی، محمدشریف.(1397).ارتباط متقابل توسعه ابزار مالی اسلامی(صکوک) و رشد اقتصادی، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، 19(73)، 238-217.
هیبتی، فرشاد؛ محمدزاده اصل، نازی. (1383).ارزیابی آثار توسعه نظام مالی بر تشکیل سرمایه و رشد اقتصادی، پژوهشنامه اقتصادی، 4(15) ، 238-197.
References
Adusei, M. (2014). Does economic growth promote financial development? Research in Applied Economics, 6(2), 209-220.
Agharkakli, A., Yahyazadehfar, M., Nobakht, M. (2016). International Financial Development Study and Its Effect on Economy’s Globalization In Iran by Using Panel Data. Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research. 6(22), 37-56 [In Persian].
AhmadpourKacho, A., Dehmardeh, N. (2019). The Effect of Financial Development and Institutional Quality on Economic Growth in Member Countries of the Organization for Economic Cooperation and Development, Journal of Economy and Regional Development, 26(17), 33-62 [In Persian].
Botev, J., Égert, B., Jawadi, F. (2019). The nonlinear relationship between economic growth and financial development: Evidence from developing, emerging and advanced economies. International Economics, 1(160), 3-13.
Chuah, H. L., Thai, V. C., Chuah, L. (2004). Financial development and economic growth: Evidence from causality tests for the GCC countries. International Monetary Fund, 4(55), 2-47.  
Durusu, C., Dilek, I., Yetkiner, H. (2016). Financial Development and Economic Growth: Some Theory and More Evidence. Journal of Policy Modeling. 39(2),  209-306.
Fardy Kalhoroodi, r. (2016). Investigating the effect of financial development on economic growth with emphasis on the quality of financial development, Master Thesis in Economic Development and planning, Allameh Tabatabaei University [In Persian].
Fiqh Majidi, A., Ahmadzadeh, K., Godini, S. (2017). Investigating the relationship between liberalization, financial development and economic growth in OPEC countries. Strategic and Macro Policies, 5(17), 97-120 [In Persian].
Goldsmith, R.W., (1969). Financial Structure and Development, (New Haven, CT: Yale University Press).
Heibati, F., Mohammadzadeh Asl, N. (2004). Assessing the effects of financial system development on capital formation and economic growth. Journal of Economics, 4(15), 197-238 [In Persian].
Ibrahim, M., Alagidede, P. (2018). Effect of financial development on economic growth in sub-Saharan Africa. Journal of Policy Modeling, 40(6), 1104-1125.
Karimi, S. (2006). Structure, strategy and policies for the development of the Iranian financial market, Trend Magazine, 3(48), 105-154 [In Persian].
King, R. G., Levine, R. (1993). Finance and growth: Schumpeter might be right. The quarterly journal of economics, 108(3), 717-737.
LeSage, J. P. (1999). The theory and practice of spatial econometrics. University of Toledo. Toledo, Ohio, 28(11).
McKinnon, R., (1973). Money and Capital in Economic Development. Washington, D.C.: Brookings Institution.
Makiyan, S., Izadi, M. (2015). Financial Development and Economic Growth. Iranian Journal of Economic of Economic Research, 20(62), 139-162 [In Persian].
Menyah, K., Nazlioglu, S., & Wolde-Rufael, Y. (2014). Financial development, trade openness and economic growth in African countries: New insights from a panel causality approach. Economic Modelling, 37, 386-394.
Mishra, S., Narayan, P. K. (2015). A nonparametric model of financial system and economic growth. International Review of Economics & Finance, 39, 175-191.
Mohammadi, H., Alaei, M., Asgharnazad, E. (2014). Investigating the factors affecting financial development in the member countries of the Organization of the Islamic Conference. Strategic and macro policies, 2(Vol 2- No6), 25-37. [In Persian].
Mohammadi, T., nazeman, H., khodaparast persarai, Y. (2014). A Dynamic Causality Relation Between Financial Development, Trade Openness and Economic Growth: A Comparison Between Iran and Norway. Iranian Energy Economics, 3(10) , 151-178 [In Persian].
Mollaahmetoğlu, E., & Akçalı, B. Y. (2019). The Missing-Link between Financial Development and Economic Growth: Financial Innovation. Procedia Computer Science, 158, 696-704.
Motmani, Mani. (2009). Investigating the relationship between financial development and economic growth in Iran, Business Reviews 7(34), 59-66. [In Persian].
Naeimi, M., Soheili, K., Karimi, Sharif, M. (2019). The Interrelationship between the Development of Islamic Financial Instruments (Sukuk) and Economic Growth. Islamic Economics, 73(19), 217-238 [In Persian].
Rezaee, H., salimifar, M. (2015). Relationship between regional financial development and economic growth (Analysis based on panel data). Journal of Economy and Regional Development, 22(9), 68-94 [In Persian].
Rezaei, M. (2016). The Impact of Financial Development on Economic Growth in Iran, 2nd International Conference on Management, Economics and Development, Tehran. https://civilica.com/doc/512030[In Persian].
 Robinson, J. (1952). The Generalization of the General Theory In: ROBINSON, J.(ed.): The Rate of Interest, and Other Essays pp. 67–142.
Sadrosky, P. (2011). Financial Development and Energy Concumption in Central and Eastern European Frontier Economics. Energy Policy. 39(2), 999-1006.
Salahuddin, M., Gow, J. (2016). The effects of Internet usage, financial development and trade openness on economic growth in South Africa: A time series analysis. Telematics and Informatics, 33(4), 1141-1154.
Sharifi, N., Hosseinzadeh, R. (2016). The effect of interregional exports on regional production growth: A case study of Golestan province and other regions using bi-regional data-output analysis. Economic Modeling Research, 6(24), 123-146 [In Persian].
Shaw, E., (1973). Financial Deepening in Economic Development. Oxford: Oxford University Press.
Shokravi, S., Khezri, M. (2017). Calculating the financial development index and examining the effects of its time variable on economic growth using the TVP-FAVAR model. Journal of Economics, 17(67), 315-341 [In Persian].
Taghavi, M., Amiri, H., Mohammadian, A. (2011). Financial Development and Economic Growth in the MENA countries: a dynamic Panel GMM. Journal of Financial Knowledge of Securities Analysis 10(8), 63-82 [In Persian].
Ruiz, J. L. (2018). Financial development, institutional investors, and economic growth. International Review of Economics & Finance54, 218-224.
Zoraki, SH., Motameni, M., Narimani Kenari, F. (2015). The Effect of Financial Development on Economic Growth in Provinces Application of Classification Compilation and GMM-Sys. Journal of "Economic Development Policy". 3(8), 33-63 [In Persian].