تمایلات سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه: تحلیل بازگشتی، علل و عوامل آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد علی آباد کتول ، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.

10.22103/jdc.2022.19575.1253

چکیده

هدف: هدف این پژوهش بررسی عوامل مرتبط با تمایلات سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه و سطح‌بندی آنها با روش الگوسازی ساختاری- تفسیری و تحلیل بازگشتی است.
 روش: استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی با بهره‌گیری از روش تئوری زمینه‌یابی جهت استخراج شاخص‌ها، سطح‌بندی عوامل با استفاده از الگوسازی ساختاری تفسیری و سپس استخراج الگوی بازگشتی و تحلیل مسیر و برازش نهایی مدل با استفاده از نرم‌افزار Amos است.
 یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی 46 مقوله را در 6 بعد، عوامل علی، زمینه‌ای، محوری، مداخله‌گر، راهبردها، پیامدها شناسایی و در ادامه نتایج مدل ساختاری تفسیری عوامل را در 5 سطح از پایین‌به‌بالا که در اولین سطح عوامل علی و در آخرین سطح پیامدها دسته‌بندی شد. نتایج بررسی تحلیل مسیر تأکید اصلی بر اثرات غیرمستقیم دو متغیر زمینه‌ای و مداخله‌گر است. یافته‌ها نشان‌دهنده برازش مناسب مدل نیز است.
 نتیجهگیری: در راستای هدف اصلی پژوهش نتایج به‌دست‌آمده از یافته نشان‌دهنده بار عاملی بالا به ترتیب در شاخص‌های شخصیت و نگرش سرمایه‌گذار، هوش هیجانی سرمایه‌گذار، ترجیحات و علایق سرمایه‌گذار، برنامه‌ریزی کلان دولتی، هرم نیازهای مازلو، امنیت خاطر سرمایه‌گذار، زیان‌گریزی فرد سرمایه‌گذار، تجربه فرد سرمایه‌گذار، هوش تجاری سرمایه‌گذار هست که این موضوع نشان می‌دهد شاخص‌های ذکر شده از درجه اهمیت بالاتری برخوردار هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابراهیمی، سید کاظم و احمدی مقدم، منصور (1394). تأثیر اهرم مالی و محافظه‌کاری شرطی بـر ناکـارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهـران. فصـلنامه حسـابداری مـالی، 27(7)، 120-102.
اسلامی بیدگلی، غلامرضا وکردلویی، حمیدرضا (1389). مالی رفتاری، مرحله گذر از مالی استاندارد تا نوروفایناس، مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 19(1)، 36-1.
ایزدی‌نیا، ناصر وحاجیان‌نژاد، امین (1388). بررسی و آزمون رفتار توده‌وار در صنایع منتخب در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بورس اوراق بهادار، 2(7)،  105 -1.
بنابی قدیم، رحیم و کرباسی یزدی، حسین (1393). کاربرد تئوری حسابداری ذهنی (از تئوری تا عمل). حسابداری و منافع اجتماعی، 4(2)، 133-117.
حسینی چگنی، الهام و حقگو، بهناز و رحمانی نژاد، لیلا (1393). بررسی تورش­های رفتاری سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای معادلات ساختاری. فصلنامه علمی - پژوهشی راهبرد مدیریت مالی، (4)2، 133-113.
حیدرپور، فرزانه و تاری وردی، یدالله و محرابی، مریم (1392). تأثیرگرایش‌های احساسی سرمایه‌گذاران بر بازده سهام. فصلنامه علمی‌پژوهشی دانش مالی، تحلیل اوراق بهادار، 6 (1) ، 13-1.
خلیلی عراقی، مریم و سردار، سهیلا و وفادار، احسان (1396). تأثیر احساسات سرمایه‌گذار بر ترجیحات چولگی و قیمت دارایی. اولین کنفرانس ملی نقش حسابداری، اقتصاد و مدیریت، تبریز.
جعفری کلوچه، محمد و عبدلی، محمدرضا و مسکنی، مصطفی (1396). تأثیر سوگیری رفتاری مدیران بر ریسک شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه غیرانتفاعی شاهرود.
دانایی‌فرد، حسن و اسلامی، آذر (1390). کاربرد استراتژی نظریه داده‌بنیاد در عمل، ساخت نظریه بی‌تفاوتی سازمانی. انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، تهران.
رهنمای رودپشتی، فریدون و صالحی، اکرم (1387). مکاتب و تئوری‌های مالی و حسابداری مشتمل بر نظریات، مدل‌ها، تکنیک‌ها، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
زینی وند، محمد و جنانی، محمدحسن و همت فر، محمود و ستایش، محمدرضا (1400). سوگیری‌های رفتاری و تصمیمات سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی مبتنی بر اطلاعات تکنیکال در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه اقتصاد مالی، 4(15)، 257-233.
سروش یار، افسانه (1395). بررسی نقش مومنتوم و احساسات سرمایه‌گذاران بر رفتار توده‌وار در بورس اوراق بهادار. دانش سرمایه‌گذاری، 18(5)، 159- 147.
ستایش، محمدحسین و شمس‌الدینی، کاظم (1395). بررسی رابطه بین گرایش احساسی سرمایه‌گذاران و قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه اوراق بهادار تهران. مجله پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز. 8(1)، 125-103.
سعیدی، علی؛ فرهانیان، سید محمدجواد (1391). مبانی اقتصاد و مالی رفتاری. انتشارات  بورس (وابسته به شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس).
شمس‌الدینی، کاظم و دانشی، وحید و سیدی، فاطمه (1397). بررسی تأثیر رفتار سرمایه‌گذاران و مدیریت بر بازدهی سهام. مجله دانش حسابداری، 9(2)، 189-163.
شهریاری نیا، آرش و الفت، لعیا و امیری، مقصود و کزازی، ابوالفضل (1399). رویکرد ترکیبی برای توسعه مدل ساختاری عوامل مؤثر بر همکاری در زنجیره تأمین صنایع خانگی. مجله چشم‌انداز مدیریت صنعتی، 10(37) ، 119-89.
مهرانی، کیارش و معدنچی زاج، مهدی (1397). آزمون اثر احساسات و الگوی رفتار معاملات سرمایه‌گذاران بر بازده مازاد سهام در بورس اوراق بهادار تهران. راهبرد مدیریت مالی، 6(2)، 140-167.
فهیمی دوآب، رکسانا و حجازی، رضوان و ناصحی فر، وحید و تهرانی، رضا (1384). بررسی درجة اهمیت عوامل مؤثر بر رفتار سرمایه‌گذاران سهام عادی در تالار بورس اوراق بهادار مشهد و مقایسة تطبیقی آن با رفتار سرمایه‌گذاران در تالار بورس اوراق بهادار تهران، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا.
هومن، حیدرعلی (۱۳۸۴). کتاب مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل. انتشارات سمت، تهران.
References
Ashis, C.M., & Abha, M. (2021). A study of individual investor behavior for stocks and gold. International Journal of Research in Commerce, Economics & Management, 11(2), 8-16.
Agarwal, A., Shankar, R., &  Tiwari, M.K. (2007). Modeling agility of supply chain. Industrial Marketing Management, 36 (4) , 443-457.
Baker, M., & Wurgler, J. (2007) .Investor sentiment in the stock market. The Journal of Economic Perspectives, 21(2), 129-152.
Baker, M., & Wurgler, J. (2006). Investor sentiment and the cross-section of stock returns. Journal of Finance, 61(4), 1645–1680.
Barberis, N., & Thaler, R. (2003). A survey of behavioral finance. Handbook of the Economics of Finance, 25(2), 1053–1128.
Barberis, N., Vishny, A., & Shleifer, R.W.(1998). A model of investor sentiment. Journal of Financial Economics, 49(3), 307-343.
Brown, G.W., & Cliff, M.T.(2004). Investor sentiment and the near-term stock market. Journal of Empirical Finance, 11(1), 1-27.
Baghdadabad, M., &  Habibi, F., & Halid, N. (2018). A study on small investors’behavior in choosing stock, case study: Kuala-Lumpur stock market. African Journal of Business Management, 5(27), 11082- 11092.
Bellofatto, A., & Broihanneb, M.H.(2018). Appetite for Information in Mandatory Pro_ling of Individual Investors. Finance ,39(1) 107-144.
Bonabi Ghadim, R., & Karbasi Yazdi, H. (2014). Application of Mental Accounting (from Theory to Action). Journal of Accounting and Social Interests, 4(2), 117-133. doi: 10.22051/ijar.2014.499 [In Persian].
Caglar, C.E., & Ergün, Z.C., & Durukan, M.B.(2020).The causal linkages between investor sentiment and excess returns on Borsa Istanbul. Borsa Istanbul Review,20(3), 214-223.
Danaeifard, H., & Islami, A. (2011). Applying data foundation theory strategy in practice, constructing the theory of organizational indifference. Imam Sadegh (AS) University Press, Tehran[In Persian].
Ebrahimi, S.K., & Ahmadi Moghadam, M. (2015). The effect of financial leverage and conditional conservatism on the investment inefficiency of companies listed on the Tehran Stock Exchange, Quarterly Financial Accounting ,27(7),102-210[In Persian].
Elgebeily, E., & Guermat, C., & Vendrame , V. (2021). Managerial optimism and investment decision in the UK. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 31, 100519.
Eslami Bidgoli, & Gh., Kordloie, H.R. (2010). Behavioral Finance As An Over- Pass Between Standard Finance And Neurofinance. Financial Engineering and Securities Management, 1(1),19-36[In Persian].
Fahimi Doab, R., & Tehrani, R., & Nasehifar, V., & Hejazi, R.(2005). Investigating the importance of factors affecting the behavior of ordinary stock investors in the Mashhad Stock Exchange and its comparative comparison with the behavior of investors in the Tehran Stock Exchange, M.Sc. Thesis, Faculty of Economics and Social Sciences, Al-Zahra University [In Persian].
Haidarpour, F., & Tari Verdi, Y., & Mehrabi, M.(2013). The effect of investors' emotional tendencies on stock returns. Financial Knowledge of Securities Analysis, 6(1),1-13[In Persian].
Hosseini Chegeni, E., & Haghgoo, B., & Rahmaninejad, L. (2014). Studying the Relationship between Behavioral Biases of Investors and Their Investment Decisions in Tehran Stock Exchange. Financial Management, 4(2), 113-133.
Homan, H.A. (1384). The book of structural equation modeling using Lisrel software. Samt Publications, Tehran [In Persian].
Hsiao, K.L., Lu, H.P., & Lan, W.C. (2013).The influence of the components of storytelling blogs on readers travel intentions. Internet Research, 23(2), 160-182.
Izadi Nia, N., & Hajiannejad, A.(2009). Review and Examine the Herd Behavior in Selected Industries in Tehran Stock Exchange. Journal of Securities Exchange, 2(7), 1-105[In Persian].
Jafari, M., & Abdoli, M.R., & Maskani, M. (2017). The effect of managers' behavioral bias on the risk of companies listed on the Iran Stock Exchange. Master's thesis. Shahroud Non-Profit University. Master Thesis, Shahroud Non-Profit University[In Persian].
Kartini K., & Nahda K., (2021). Behavioral Biases on Investment Decision: A Case Study in Indonesia. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8 (3), 1231–1240.
Kariofyllas, S., & Philippas, D., & Siriopoulos, C. (2017). Cognitive biases in investors' behaviour under stress: Evidence from the London Stock Exchange. International Review of Financial Analysis, 54, 54-62.
Karolyi, G.A., & Lee, K.H., & Van Dijk, M.A.(2012). Understanding commonality in liquidity around the world. J. Journal of Financial Economics. 105 (1), 82–112.
Khalili Iraqi, M., & Sardar, S.,  & Vafadar, E.(2017). Influence of Investor’s Emotions on Skewness Perferences and Asset Price, Paper presented at 1th National Conference on the Role of Accounting, Economy and Management, Tabriz, Iran [In Persian].
Kline, R. (2005). Principles and practice of structural equation modeling, 2nded. The Guilford Press, New York, NY.
Lan, Y., & Huang, Y., & Yan, C.(2020).Investor sentiment and stock price: Empirical evidence from Chinese SEOs. Economic Modelling, 94, 703–714.
Lee, C.M.C., Shleifer, A., & Thaler, R.H. (1991). Investor sentiment and the closed-end fund puzzle. Journal of Finance, 46(1), 75-109.
Lodhi, S. (2014). Factors influencing individual investor behaviour: An empirical study of city Karachi. Journal of Business and Management, 16(2),68-76.
Lindner F., & Kirchler M., & Rosenkranz S., & Weitzel U. (2021). Social Motives and Risk-Taking in Investment Decisions. Journal of Economic Dynamics and Control, 127, 1-16.
Mehrani, K., & Madanchi zaj, M. (2018). 'The Test of the Effect of Investor Trading Behavior and Investors` Sentiment on Excess Return in Tehran Stock Exchange', Financial Management Strategy, 6(2), 140-167[In Persian].
Mandal, A., & Deshmukh, S.G. (1994). Vendor selection using interpretive structural modelling (ISM). International Journal of Operations & Production Management, 14(6), 52-59.
Puckett, M.B. (2008). Moderators of the association between relational aggression and perceived popularity. Aggressive Behavior, 34(6), 563–576.
Rahnama Rudpashti, F., & Salehi, A. (2008). Schools and theories of finance and accounting including theories, models, techniques, Central Tehran Branch[In Persian].
Schmeling, M.(2009). Investor sentiment and stock returns: Some international evidence. Journal of Empirical Finance,16(3), 394-408.
Vieira. E. (2011). Herding Behaviour and Sentiment: Evidence in a Small European Market, Spanish Accounting Review, 18 (1),78–86.
Walid, A.(2014).The trading patterns and performance of individual vis-à-vis institutional investors in the Qatar Exchange. Review of Accounting and Finance, 13(1), 24-42.
Saeedi, A., & Farahanian, S.M.J. (2012). Fundamentals of Behavioral Economics and Finance. Stock Exchange Organization, Exchange Information and Services Company[In Persian].
Setayesh, M., & Shamsedini, K. (2016). An Investigation of the Relationship between Investor Sentiment and Price Stocks in Tehran Stock Exchange (TSE), Journal of Accounting Advances, 8(1), 103-125. doi: 10.22099/jaa.2016.3854[In Persian].
Schwarz, N. (2002). Feelings as information: Moods influence judgments and processing strategies. In T. Gilovich, D. Griffin, & D. Kahneman (Eds.), Heuristics and biases: The psychology of intuitive judgment, 534–547.
Stambaugh, R.F., Yu, J., & Yuan, Y. (2012). The short of it: Investor sentiment and anomalies. Journal of Financial Economics, 104 (2), 288-302.
Shahryari nia,A., &  Olafat. L., & Amiri, M., & Pishvaee, & Kazazi. A. (2020). A Hybrid Approach to Develop a Structural Model of Factors Affecting Supply Chain Collaboration in Home Appliance Industry. Journal of Industrial Management Perspective, 10(37).89-116 [In Persian].
Shamsadini, K., & Daneshi, V., & Seyedi, F. (2018). Investigating the Effect of Investors' Behavior and Management on Stock Returns, Journal of Accounting Knowledge, 9(2), 163-189 [In Persian].
Smales Lee, A. (2014). News sentiment and the investor fear gauge. Finance Research Letters, 11(2), 122-130.
Soroushyar, A. (2016). The Investigation of the Role of Momentum and Investors' Sentiments on the Herding Behavior in Tehran Stock Exchange, Journal of Investment Knowledge, 5(18), 147- 159, [In Persian].
Zeynivand, M., & Janani, M.H., & Hematfar, M., & Setayesh, M.R.(2021). Behavioral biases and decisions of individual and institutional investors based on technical information in Tehran Stock Exchange. financial Economics, 15(57), 233-258 [In Persian].