اثرات سرریز نااطمینانی در اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم اقتصادی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان میانه، ایران.

2 استادیار گروه علوم اقتصادی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران.

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

4 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران.

چکیده

هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی اثرات سرریز نااطمینانی در اقتصاد ایران است. بدین منظور نوسانات هر یک از بازارها (نفت، ارز، سهام) در بروز نااطمینانی در فضای اقتصاد ایران مورد بررسی و اثرات سرریز نااطمینانی حاصل از هر بخش به سایر بخش‌ها برآورد می‌گردد.
 روش: یکی از ایرادات وارده بر مد‌ل‌های خانواده GARCH آن است که نوسانات مثبت و منفی با اندازه برابر، اثر یکسانی بر ماتریس کوواریانس شرطی دارند، این ویژگی همان اثر تقارن است. اما در عمل ممکن است واکنش اقتصاد به وقایع خوب و بد متفاوت باشد، لذا برای رفع این مشکل از مد‌ل‌های ترکیب غیرخطی GARCH با پسوند BEKK استفاده شده است.
 یافته‌ها: در تحلیل اثرات GARCH متغیرهای برونزا و ضرایب برآوردی ماتریس Bx می‌توان دریافت که انتقال نااطمینانی تحریم به بازار آرزو بخش تولید قابل توجه است. به‌علاوه انتقال تلاطم از سوی رشد درآمد نفت، شاخص تحریم و شاخص بازار پول به سایر بخشهای مورد مطالعه نیز مورد تأیید قرارگرفته است. بر اساس نتایج به‌دست آمده، سرریز تکانه‌ها و تلاطم میان بازار سهام، ارز و تولید ناخالص داخلی (به جز از بخش تولید به سمت بازار ارز) دو سویه است.
 نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به‌دست آمده، بیشترین اثر سرریز تکانه‌های نفت به بخش تولید (184/0) انتقال می‌یابد، به این معنا که بخش تولید در مقابل تکانه‌های قیمت نفت نسبت به دو بخش مورد مطالعه دیگر(بازار ارز و سهام) آسیب‌پذیرتر است و انتقال نااطمینانی قیمت نفت به GDP و بازار ارز قابل توجه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


جعفری صمیمی، احمد و اعظمی، کورش (1391). نااطمینانی اقتصاد کلان و اندازه دولت: شواهد کشورهای منتخب درحال‌توسعه . راهبرد اقتصادی، 1(3)، 168-149 https://econrahbord.csr.ir/article_103224.html.
حمیدی، حمیدرضا؛ فلاح شمس، میرفیض؛ جهانگیرنیا، حسین و صفا، مژگان (1401). تحلیل پویای الگوی انتقال نااطمینانی در بخش‌های مالی، مسکن و اقتصاد کلان. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 15(54)، 114-101 https://journals.srbiau.ac.ir/article_20592_a81fbacad30c29f66eeca61ade471e5b.pdf.
شکوهی‌فرد، سیامک؛ ابوالحسنی، اصغر و فرهنگ، امیرعلی (1400). اثرات فساد بر شکنندگی مالی در ایران: رهیافت رگرسیون کوانتایل. مجله توسعه و سرمایه، 6(2)، 1-93 https://jdc.uk.ac.ir/article_3106.html.
فرهنگ، امیرعلی (1401). اثرات ساختار مالی بر امید به زندگی (رهیافت Cup-FM). مجله توسعه و سرمایه، 7(1)، 134–121 https://jdc.uk.ac.ir/ article_3296.html?lang=fa.
کمیجانی، اکبر؛ توکلیان، حسین و توکلیان، علی (1391). بررسی علیت بین تورم، رشد تولید، قیمت نفت و نااطمینانی آنان با استفاده از یک مدل گارچ سه متغیره برای ایران. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 8(15)، 108-83 https://jes.journals.umz.ac.ir/article_177.html.
References
Ali, M.H., Schinckus, C., Uddin, M.A., & Pahlevansharif, S. (2023). Asymmetric effects of economic policy uncertainty on Bitcoin’s hedging power. Studies in Economics and Finance, 40(2), 213-229 https://ideas.repec.org/a/eme/sefpps/sef-05-2021-0186.html.
Allaro, H.B., Kassa, B., & Hundie, B. (2011). A time series analysis of structural break time in the macroeconomic variables in Ethiopia. African Journal of Agricultural Research, 6(2), 392-400 https://www.tandfonline.com/ doi/pdf/10.2469/faj.v49.n1.72.
Antwi, A., Kyei, K. A., & Gill, R. (2021). Forecasting long term exchange rate volatility with stochastic mean-reverting unconditional volatility. Journal of Statistics and Management Systems, 24(7), 1405-1427 https://doi.org/10.1080/09720510.2020.1816690.
Billio, M., Caporin, M., & Gobbo, M. (2006). Flexible dynamic conditional correlation multivariate garch models for asset allocation. Applied Financial Economics Letters, 2(02), 123-130 https://doi.org/10.1080/17446540500428843.
Bollerslev, T. (1986). Generalized autoregressive conditional heteroskedasticity. Journal of Econometrics, 31(3), 307-327 https://doi.org/10.1016/0304-4076(86)90063-1.
Bonato, A., & Burgess, A. (2013). Cops and Robbers on graphs based on designs. Journal of Combinatorial Designs, 21(9), 404-418 https://doi.org/10.1002/jcd.21331
Brogaard, J., & Detzel, A. (2015). The asset-pricing implications of government economic policy uncertainty. Management science, 61(1), 3-18 https://doi.org/10.1287/mnsc.2014.2044.
Brooks, C., Clare, A.D., & Persand, G. (2000). A word of caution on calculating market-based minimum capital risk requirements. Journal of Banking & Finance, 24(10), 1557-1574 https://doi.org/10.1016/S0378-4266(99)00092-8.
Carriero, A., Clark, T.E., & Marcellino, M. (2018). Measuring uncertainty and its impact on the economy. Review of Economics and Statistics, 100(5), 799-815 https://doi.org/10.1162/rest_a_00693.
Cecchetti, S.G., & Debelle, G. (2006). Has the inflation process changed? Economic Policy, 21(46), 312-352 https://doi.org/10.1111/j.1468-0327.2006.00160.x.
Chou, R.Y., Lin, J.L., & Wu, C.S. (1999). Modeling the Taiwan stock market and international linkages. Pacific Economic Review, 4(3), 305-320 https://doi.org/10.1111/1468-0106.00081.
Devereux, M. (1989). A positive theory of inflation and inflation variance. Economic Inquiry, 27(1), 105-116 https://doi.org/10.1111/j.1465-7295.1989.tb01166.x.
Dickey, D.A., & Fuller, W.A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431 https://doi.org/10.1080/01621459.1979.10482531.
Dietrich, A.M., Kuester, K., Müller, G.J., & Schoenle, R. (2022). News and uncertainty about COVID-19: Survey evidence and short-run economic impact. Journal of Monetary Economics, 129, S35-S51 https://doi.org/10.1016/ j.jmoneco.2022.02.004.
Efimova, O., & Serletis, A. (2014). Energy markets volatility modelling using GARCH. Energy Economics, 43, 264-273 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2014.02.018.
Engle, R.F. (1982). Autoregressive conditional heteroscedasticity with estimates of the variance of United Kingdom inflation. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 987-1007 https://doi.org/10.2307/1912773.
Engle, R.F. (1993). Statistical models for financial volatility. Financial Analysts Journal, 49(1), 72-78 https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.2469/faj.v49.n1.72.
Fang, J., Gozgor, G., Lau, C.K.M., & Seetaram, N. (2022). Does policy uncertainty affect economic globalization? An empirical investigation. Applied Economics, 54(22), 2510-2528 DOI: 10.1080/00036846.2021.1998324.
Farhang, A.A. (2022). The effects of financial structure on life expectancy (Cup-FM approach). Journal of Development and Capital, 7(1), 121-134 https://jdc.uk.ac.ir/article_3296.html?lang=en [In Persian].
Friedman, M. (1977). Nobel lecture: Inflation and unemployment. Journal of political economy, 85(3), 451-472.
Glosten, L.R., Jagannathan, R., & Runkle, D.E. (1993). On the relation between the expected value and the volatility of the nominal excess return on stocks. The Journal of Finance, 48(5), 1779-1801 https://doi.org/10.1111/ j.1540-6261.1993.tb05128.x.
Grier, K.B., & Perry, M.J. (1998). On inflation and inflation uncertainty in the G7 countries. Journal of International Money and Finance, 17(4), 671-689 https://doi.org/10.1016/S0261-5606(98)00023-0.
Grier, K.B., Henry, Ó.T., Olekalns, N., & Shields, K. (2004). The asymmetric effects of uncertainty on inflation and output growth. Journal of Applied Econometrics, 19(5), 551-565 https://doi.org/10.1002/jae.763.
Hamidi, H., Shams, M.F., Jahangirnia, H., & Safa, M. (2022). Dynamic analysis of uncertainty transmission pattern in financial, housing and macroeconomic sectors. Financial Knowledge of Securities Analysis ,15(54), 101-114 https://journals.srbiau.ac.ir/article_20592_a81fbacad30c29f66eeca61ade471e5b.pdf [In Persian].
Hariri, R.H., Fredericks, E.M., & Bowers, K.M. (2019). Uncertainty in big data analytics: survey, opportunities, and challenges. Journal of Big Data, 6(1), 1-16 https://journalofbigdata.springeropen.com/articles/10.1186/s40537-019-0206-3.
Harju, A. (2008). Specialist wanted: evaluation and implicit marketing in the Nokia recruitment advert text. Pro Gradu. Helsinki, https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/32356089.
Hassan, M.K., Hasan, M.B., & Rashid, M.M. (2021). Using precious metals to hedge cryptocurrency policy and price uncertainty. Economics Letters, 206, 109977 https://doi.org/10.1016/j.econlet.2021.109977.
Hassan, S.A., & Malik, F. (2007). Multivariate GARCH modeling of sector volatility transmission. The Quarterly Review of Economics and Finance, 47(3), 470-480 https://doi.org/10.1016/j.qref.2006.05.006.
Hopenhayn, H.A. (1993). Entry, exit, and firm dynamics in long run equilibrium. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1127-1150 https://www.jstor.org/stable/2951541.
Jafari Samimi, A., & Azami, K. (2013). Macroeconomic uncertainty & government size: Evidence from selected developing countries. Journal of Economic Strategy, 1(3), 149-168 https://econrahbord.csr.ir/article_103224.html? lang=en [In Persian].
Jetter, M., Nikolsko-Rzhevskyy, A., & Smith, W.T. (2013). The effects of wage volatility on growth. Journal of Macroeconomics, 37, 93-109. https://doi.org/10.1016/j.jmacro.2013.05.010.
Kanas, A. (1998). Linkages between the US and European equity markets: further evidence from cointegration tests. Applied Financial Economics, 8(6), 607-614 https://doi.org/10.1080/096031098332646.
Kim, Y.S., Rachev, S.T., Bianchi, M.L., & Fabozzi, F.J. (2010). Tempered stable and tempered infinitely divisible GARCH models. Journal of Banking & Finance, 34(9), 2096-2109 https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2010.01.015.
Kocaarslan, B., & Soytas, U. (2021). Reserve currency and the volatility of clean energy stocks: The role of uncertainty. Energy Economics, 104, 105645 https://doi.org/10.1016/j.eneco.2021.105645.
Komeyjani, A., Tavakolian, H., & Tavakolian, A. (2012). The causality between inflation, economic growth, oil price and their uncertainties: A trivariate GARCH evidence of Iran. Journal of Macroeconomic Research, 8(15), 83-108 https://jes.journals.umz.ac.ir/article_177.html?lang=en [In Persian].
Lee, C.C., & Lee, C.C. (2023). International spillovers of US monetary uncertainty and equity market volatility to China’s stock markets. Journal of Asian Economics, 84, 101575 https://doi.org/10.1016/j.asieco.2022.101575.
Liang, C., Umar, M., Ma, F., & Huynh, T. L. (2022). Climate policy uncertainty and world renewable energy index volatility forecasting. Technological Forecasting and Social Change, 182, 121810 https://doi.org/ 10.1016/ j.techfore.2022.121810.
Malik, F., & Hammoudeh, S. (2007). Shock and volatility transmission in the oil, US and Gulf equity markets. International Review of Economics & Finance, 16(3), 357-368 https://doi.org/10.1016/j.iref.2005.05.005.
Mumtaz, H. (2018). Does uncertainty affect real activity? Evidence from state-level data. Economics Letters, 167, 127-130 https://doi.org/10.1016/j.econlet.2018.03.026.
Nam, K., Pyun, C.S., & Arize, A.C. (2002). Asymmetric mean-reversion and contrarian profits: ANST-GARCH approach. Journal of Empirical Finance, 9(5), 563-588. https://doi.org/10.1016/S0927-5398(02)00011-7.
Reyes, A. (2001). Influence of dendritic conductances on the input-output properties of neurons. Annual Review of Neuroscience, 24(1), 653-675 https://doi.org/10.1146/annurev.neuro.24.1.653.
Ringim, S.H., Alhassan, A., Güngör, H., & Bekun, F.V. (2022). Economic policy uncertainty and energy prices: empirical evidence from multivariate DCC-GARCH models. Energies, 15(10), 3712 https://ideas.repec.org/a/ gam/jeners/v15y2022i10p3712-d818770.html.
Samitas, A., Kampouris, E., & Umar, Z. (2022). Financial contagion in real economy: The key role of policy uncertainty. International Journal of Finance & Economics, 27(2), 1633-1682 https://doi.org/10.1002/ijfe.2235.
Schumpeter, J.A. (1939). Business cycles: A theoretical, historical and statistical analysis of the capitalist process. Volume II, McGraw-Hill Book Company, New York and London.
Shokouhifard, S., Abolhasani, A., & Farhang, A. (2022). The effects of corruption on financial fragility in Iran: A quantile regression approach. Journal of Development and Capital, 6(2), 93-110 https://jdc.uk.ac.ir/article_ 3106.html?lang=en [In Persian].
Sum, V. (2012). The impulse response function of economic policy uncertainty and stock market returns: a look at the Eurozone. Journal of International Finance Studies, 12(3), 100-105 http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2088700.
Trujillo-Barrera, A., Mallory, M., & Garcia, P. (2012). Volatility spillovers in US crude oil, ethanol, and corn futures markets. Journal of Agricultural and Resource Economics, 247-262 https://www.jstor.org/stable/23496711.
Tsai, H.H. (2002). A computerized analysis of dental arch morphology in early permanent dentition. Journal of Dentistry for Children, 69(3), 259-265 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12613308.
Villavicencio, F., Bergeron-Boucher, M.P., & Vaupel, J.W. (2021). Reply to Permanyer et al.: The uncertainty surrounding healthy life expectancy indicators. Proceedings of the National Academy of Sciences, 118(46), e2115544118 https://doi.org/10.1073/pnas.2115544118.
Wüstenfeld, J., & Geldner, T. (2022). Economic uncertainty and national bitcoin trading activity. The North American Journal of Economics and Finance, 59, 101625 DOI: 10.1016/j.najef.2021.101625.
Yang, T., Zhou, F., Du, M., Du, Q., & Zhou, S. (2021). Fluctuation in the global oil market, stock market volatility, and economic policy uncertainty: a study of the US and China. The Quarterly Review of Economics and Finance, 87, 377-387 DOI: 10.1016/j.qref.2021.08.006.