اثرات فساد بر شکنندگی مالی در ایران: رهیافت رگرسیون کوانتایل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر پساکتری، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام‌نور، صندوق پستی 4697- 19395، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه پیام‌نور، صندوق پستی 4697- 19395، تهران، ایران.

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه پیام‌نور، صندوق پستی 4697- 19395، تهران، ایران.

10.22103/jdc.2021.18460.1169

چکیده

هدف: بحران‌های مالی به سرعت می‌توانند بخش واقعی اقتصاد را تحت تأثیر قرار داده و برای اقتصاد آسیب زننده باشند. از این‌رو شایسته است که مقابله با این بحران‌ها و همچنین آمادگی در مقابل آن‌ها جزو مهم‌ترین الویت‌های اقتصادی قرار داده شوند. شایان ذکر است در چنین شرایطی، مفاهیمی همچون شکنندگی مالی اهمیت پیدا می‌کند که از جمله مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر آن نیز، فساد است.
روش: در این پژوهش، با استفاده از روش رگرسیون کوانتایل، تأثیر فساد بر شکنندگی مالی در بازه زمانی 1399 -1391 مطالعه شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل شرکت‌های فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران بوده که از بین این شرکت‌ها، 86 شرکت به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیده‌اند.
یافته‌ها: نتایج برآورد مدل نشان داد که بالا بودن سطح فساد (پایین بودن شاخص ادراک فساد)، شکنندگی مالی شرکت‌ها را افزایش داده و از این‌رو ناکارآیی فساد تأیید می‌گردد. زیرا فساد به اشکال مختلف نظیر اخذ رشوه برای اعطای امتیازی ویژه به شرکت‌های خاص، اعطای وام کم بهره و همچنین حمایت‌های مالی و مالیاتی از برخی شرکت‌ها در مواجهه با بحران‌های مالی بر شکنندگی مالی شرکت‌ها تأثیرگذار است. تأثیر دارایی‌های ملموس و همچنین دارایی‌های ثابت شرکت‌ها بر شکنندگی مالی منفی و معنادار است. تأثیر اهرم مالی بر شکنندگی مالی شرکت‌ها مثبت و معنادار است. رشد اقتصادی نیز تأثیری منفی بر شکنندگی مالی شرکت‌های مورد مطالعه دارا است. همچنین تأثیر تورم بر شکنندگی مالی شرکت‌های مورد مطالعه مثبت و معنادار است.
 نتیجه‌گیری: بالا بودن سطح فساد، شکنندگی مالی شرکت‌ها را افزایش می‌دهد؛ زیرا بالا بودن شاخص ادراک فساد (پایین بودن سطح فساد) با سطح بالاتری از شاخص  Z- Score(پایین بودن شکنندگی مالی) همراه بوده و در نتیجه دیدگاه دوم تأثیر فساد بر اقتصاد یا همان نظریه ناکارآیی فساد تأیید می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آقایی، مجید؛ کوهبر، محمدامین؛ احمدی‌نژاد، حسین. (۱۳۹۷). ثبات مالی و عملکرد اقتصادی: مطالعه موردی کشورهای عضو اوپک. فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، 9(2)، 69-48.
جواهری، بختیار؛ احمدزاده، خالد؛ شاه ویسی، حمیرا. (1399). بررسی تأثیر کیفیت نهادها بر توسعه مالی کشورهای درحال‌توسعه. فصلنامه علمی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 7(4)، 270-251.
حیدری، حسن؛ علی‌نژاد، رقیه؛ محسنی‌زنوزی، سیدجمال‌الدین؛ جهانگیرزاده، جواد. (1393). بررسی رابطه بین فساد اداری و رشد اقتصادی: مشاهداتی از کشورهای گروه دی هشت. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 14(55)، 183-157.
سپهردوست، حمید؛ ابراهیم نسب، سمانه. (1395). اثر کنترل فساد اداری- مالی بر توسعه مالی بازار بیمه عمر. پژوهشنامه بیمه (صنعت بیمه)، 31(1)، 101-81.
شکوهی‌فرد، سیامک؛ ظفرمحمدپور سرابی، عباس. (1394). مطالعه ثبات مالی و ریسک در بانکداری اسلامی. کفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی، استانبول ترکیه، 17-1.
قائمی‌اصل، مهدی؛ ولائی، فیروز. (1399). بررسی تأثیر فساد اداری بر سلامت مالی در نظام بانکی ایران.  پژوهش‌های اقتصادی (پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار)، 20(2)، 212-177.
کردی، عبدالرحیم؛ خدا پرست مشهدی، مهدی. (1395). تأثیر فساد بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای درحال توسعه. فصلنامه اقتصاد مالی، 10(36)، 50-33.
میرباقری‌هیر، میرناصر؛ ناهیدی‌امیرخیز، محمدرضا؛ شکوهی‌فرد، سیامک. (1395). ارزیابی ثبات مالی و تبیین عوامل مؤثر بر ثبات مالی بانک‌های کشور. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 4(15)، 42-23.
نورث، داگلاس سیسل. (1396). سیاست، اقتصاد و مسائل توسعه در سایه خشونت. ترجمه محمدحسین نعیمی‌پور و محسن میردامادی، روزنه، تهران.
هنرمند، مهدی؛ گرایلو، سحر. (1397).  نقش حاکمیت شرکتی بر سلامت و فساد مالی بانک‌ها. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(10)، 185-170.
References
Aghaei, M., Kouhbor, M., Ahmadinejad, H. (2018). Financial stability and economic performance: The case of OPEC countries. Journal of Economics and Modeling, 9(2), 48-69 [In Persian].
Akcay, S. (2006). Corruption and human development. Cato Journal, 26(1), 29-46.
Ben Ali, M.S., Sassi, S. (2016). The corruption-inflation nexus: evidence from developed and developing countries. Journal of Macroeconomics, 16(1), 125–144.
Bonga, W.G., Mahuni, K. (2018). Assessing the impact of ease of doing business and corruption on economic growth for Africa free trade zone (AFTZ) Member States. MPRA Paper, No. 88932. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/88932/.
Boubakri, N., Mansi, S.A., Saffar, W. (2013). Political institutions, connectedness, and corporate risk-taking. Journal of International Business Studies, 44(3), 195-215.
Chaney, P.K., Faccio, M., Parsley, D. (2011). The quality of accounting information in politically connected firms. Journal of Accounting and Economics, 51(1-2), 58-76.
Cihak, M., Hesse, H. (2009). How Do Centeral Banks Write on Finanical Stabilit. International Monetary Foud, 6(163), 1-54.
Ellis, J., Smith, J., White, R. (2019). Corruption and corporate innovation. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 55(7), 2124-2149.
Erich, G. (2009). The transition of corruption: from poverty to honesty. Economics Letters, 103(3), 146- 148.
Faccio, M., Masulis, R.W., McConnell, J. (2006). Political connections and corporate bailouts. The Journal of Finance, 61(6), 2597-2635.
Friedrich, J.S. (1972). Opposition, and government, by violence. Government and Opposition, 7(1), 3-19.
Ghaemi Asl, M., Valaei, F. (2020). Reviewing the effect of administrative corruption on financial health in Iranian banking system. The Economic Research, 20(2), 177-212 [In Persian].
Heidari, H., Alinazhad, R., Mohseni Zonozi, S., Jahangirzadeh, J. (2014). An Investigation of Corruption and Economic Growth Nexus: Some Evidence from D-8 Countries. Economics Research, 14(55), 157-183 [In Persian].
Honarmand, M., Grailo, S. (2018). The role of corporate governance on the health and corruption of banks. Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 4(10), 170-185 [In Persian].
Huntington, S.P. (1968). Political Order in Changing Societies. Cambridge University Press, Cambridge.
Javaheri, B., Ahmadzade, K., Shahveisi, H. (2021). Investigating the Effect of Institution Quality on Financial Development in Developing Countries. Quarterly Journal of Applied Theories of Economics, 7(4), 251-270 [In Persian].
Koenker, R., Bassett, G. (1982). Tests of linear hypotheses and L1 estimation. Econometrica, 50, 83–1577.
Koenker, R., Machado, A.F. (1999). Goodness of fit and related inference processes for quantile regression. Journal of the American Statistical Association, 94 (448), 1296-1310.
Kordi, A., Khodaparast Mashhadi, M. (2016). The impact of corruption on foreign direct investment in developing countries. Financial Economics, 10(36), 33-50 [In Persian].
Krueger, A.O. (1974). The political economy of the rent-seeking society. The American Economic Review, 64(3), 291-303.
Le, A.T., Doan, A.T. (2020). Corruption and financial fragility of small and medium enterprises: International evidence. Journal of Multinational Financial Management, 57, 1-49.
Leff, N.H. (1964). Economic development through bureaucratic corruption. American Behavioral Scientist, 8, 8-14.
Mauro, P. (1995). Corruption and growth. The Quarterly Journal of Economics, 110(3), 681-712.
McMullan, M. (1961). A Theory of Corruption. The Sociological Review, 9(2), 181-201.
Mirbagheri Hir, M. N., Nahidi Amirkhiz, M.R., Shokouhifard, S. (2017). Assessment of Financial Stability and Factors Affecting the Financial Stability of the Country's Banks. Quarterly Journal of Fiscal and Economic policies, 4(15), 23-42 [In Persian].
Myrdal, G. (1968). Asian transformations: An inquiry into the development of nations. The American Historical Review, 74(2), 693-694.
Newey, W.K., Powell, J.L. (1987). Asymmetric Least Squares Estimation and Testing. Econometrica, 55(4), 819-847.
North, D.C. (2018). Politics, Economy and Development Issues in the Shadow of Violence.translated by Mohammad Hossein Naeimipour and Mohsen Mirdamadi, Rozaneh, Rouzaneh, Tehran [In Persian].
Notrh, D.C., Wallis, J.J., Webb, S. B., Weingast, B. R. (2013). In the Shadow of Violence: Politics, Economics, and the Problems of Development. Cambridge University Press, Cambridge.
Notrh, D.C., Weingast, B.R. (1989). Constitutions and Commitment: The Evolution of Institutions Governing Public Choice in Seventeenth-Century England. The Journal of Economic History, 49(4), 803-832.
Nye, J.S. (1967). Corruption and political development: A cost-benefit analysis. The American Political Science Review, 61(2), 417- 427.
Porta, R.L., de‐ Silanes, F.L., Shleifer, A., Vishny, R.W. (1997). Legal determinants of external finance. The Journal of Finance, 52(3), 1131-1155.
Porta, R.L., de‐ Silanes, F.L., Shleifer, A., Vishny, R.W. (1998). Law and Finance. Journal of Political Economy, 106(6), 1113-1155.
Schmidt, E., Prytula, Y. (2018). Business corruption in Ukraine: A way to get things done?. Business Horizons, 61(6), 867-879.
Sepehrdoust, H., Ebrahimnasab, S. (2016). Impact of administrative-financial corruption control on financial development of life insurance market. Iranian Journal of Insurance Research, 31(1), 81-101 [In Persian].
Shleifer, A., Vishny, R.W. (1993). Corruption. The Quarterly Journal of Economics, 108(3), 599-617.
Shokouhifard, S., Zafarmohammadpour Sarabi. (2015). Study of financial stability and risk in Islamic banking. International Conference on Management, Economics and Humanities, Istanbul Turkey, 1-17 [In Persian].
Tanzi, V. (1998). Corruption around the World: Causes, consequences, scope, and cures. International Monetary fund, 45)4(, 559-594.
Tanzi, V., Davoodi, H. (2000). Corruption, growth, and public finances. IMF (International Monetary Fund) Working Paper, 182, 1-26.
Tian, F., Gao, J., Yang, K. (2016). A quantile regression approach to panel data analysis of health care expenditure in OECD countries. Monash Bussiness School, Department of Econometrics and Business Statistics, Working Paper, 1-27.
Toader, T., Onofrei, M., Ada- Popescu, I., Andrieș, A.M. (2018). Corruption and banking stability: Evidence from emerging economies. Emerging Markets Finance and Trade, 54(3), 591-617.
Transparency International. (2018). Corruption perceptions Index. http://www. transparency.org/cpi2014/results.
Transparency International. (2020). Corruption perceptions index. http://www. transparency.org/cpi2014/results.
Zakharov, N. (2019). Does corruption hinder investment? Evidence from Russian regions. European Journal of Political Economy, 56(C), 39-61.
Zhang, J., Quan, S., Jiang, J. (2019). Corruption and private firms' survival in transition economies: Evidence from China. China Economic Review, 57(C), 101339.